Download - Những thủ thuật đáng giá

Download hay tải về tập tin (file) từ Internet là một nhu cầu không thể thiếu của "cư dân mạng". Đã xa lắm rồi cái thời dial-up là cách duy nhất giúp người ta đến với Internet mà việc lướt web cũng còn khó chứ nói chi tới tải về file dung lượng lớn. Hiện nay, download trở nên nhanh chóng hơn rất nhiều, nhờ dịch vụ Internet tốc độ cao như ADSL đã trở nên phổ biến, cùng sự trợ giúp của các phần mềm hỗ trợ download... Những thiết bị giải trí "hi-tech" như máy nghe nhạc MP3, xem phim MP4, PDA... khiến nhu cầu download nhạc, phim, phần mềm, game... tăng lên từng ngày. PHƯƠNG PHÁP TẢI VỀ Ta có thể chia làm hai phương pháp download: chọn từng file và chọn hàng loạt nhiều file. Chọn từng file

Hình 1

Đó là cách mà phần lớn người duyệt web sử dụng vì chỉ cần nhấn chuột phải vào liên kết rồi chọn Save Target As. Dù vậy, cách này cũng lắm "trắc trở" như dễ mất liên kết (link), nhầm lẫn, thậm chí cho dù có thêm phần mềm hỗ trợ, bạn cũng phải tốn không ít thời gian, công sức nếu tải nhiều file và hiệu quả rất thấp khi cần tải số lượng lớn file ảnh nén (dung lượng nhỏ). Tuy nhiên khi tải file từ một số dịch vụ chia sẻ như megaupload, rapidshare, yousendit... chúng ta chỉ có thể chọn phương pháp này vì họ không cho dùng phần mềm hỗ trợ download nếu chỉ có tài khoản miễn phí (hiện có các loại phần mềm tăng tốc dành riêng cho một dịch vụ hay keygen dùng để tạo tài khoản thương mại, Hình-1, nhưng chúng dễ dàng bị nhà cung cấp dịch vụ vô hiệu hóa và đó là hành động trái phép nên tác giả xin được bỏ qua).

Hình 2

Bạn hẳn sẽ ngạc nghiên nếu biết rằng hầu hết chúng ta đều đã rất lãng phí khi sử dụng Internet Explorer (IE): sau khi nghe hết một bài hát, xem xong một file flash... rồi mới tính đến chuyện download file! Chúng ta không cần phải làm vậy, sự thực trình duyệt web có một nhiệm vụ chính là tự động tải tất cả các file cần thiết để trình diễn hoàn chỉnh trước mắt người sử dụng dưới dạng một trang web (điều này thể hiện rất rõ trong thanh Status Bar), tất nhiên trong đó có cả những file bạn cần. Hãy để ý tới công cụ chơi nhạc Windows Media, được tích hợp trong các trang nhạc trực tuyến, thường hiển thị Buffering: **% (dữ liệu đệm, Hình-2) rồi

Hình 3

Downloading... ** % (** là số phần trăm). Đã bao giờ bạn tự hỏi file được tải về nằm ở đâu? Câu trả lời là vào thư mục C:\Documents and Settings\tên người sử dụng\Local Settings\Temporary Internet Files với Windows XP hoặc C:\Windows\ với Windows 9x (C là phân vùng cài hệ điều hành) và tất nhiên có thể lấy các file ngay từ folder này. Điểm đáng nói là bạn không nhất thiết phải đợi bài hát tự chạy hết, kéo nút trượt sẽ kết thúc nhanh hơn, ngoài ra các file có thể bị xóa bất cứ lúc nào, hãy sao chép ngay khi chúng xuất hiện (nên refresh thường xuyên). Tên file gốc trong Temporary Internet Files sẽ bị thay đổi chút ít lúc bạn copy file sang thư mục khác (phần cuối có thêm [1] và nếu có dấu cách thì nó biến thành %20, hiện tượng này không xảy ra khi sử dụng các phần mềm hỗ trợ download). Chúng ta cũng có thể mở nhanh trong IE: chọn Tools\Internet Options trong tab Genenal nhấn nút Settings ở dưới dòng "Delete temporary file, history, cookies, saved passwords, and web form infomation", trong hộp thoại Temporary Internet Files and History Settings nhấn nút View Files (hoặc View Trusted Files trong IE 7) (Hình-3). Tất cả các file được tự động tải về đều nằm ở đây, bạn dễ dàng tìm ra file cần dùng dựa trên phần mở rộng của các file. Ngoài ra nếu muốn dùng cách này thường xuyên, bạn có thể thay đổi vị trí mặc định lưu file để tiện cho việc quản lý. Ta cũng nên thay đổi dung lượng tối đa của thư mục cho phù hợp vì các file nằm ở đây là các file tạm (temporary file) nên các file cũ sẽ bị xóa để nhường chỗ cho file mới khi tổng dung lượng thư mục vượt qua ngưỡng giới hạn được thiết lập. Bạn sợ tốn đĩa ư? Xin đừng lo vì mỗi khi chúng ta chạy Disk Cleanup tất cả file tạm có thể được xóa hết (Hình-4). Đây là một cách làm thông dụng nên nếu muốn bảo vệ sự riêng tư thì cũng trong Internet Options bạn mở tab Advanced, đánh dấu kiểm vào ô "Empty Temporary Internet Files folder when browser is closed" ở phần Security để tự động làm trống thư mục sau khi duyệt web xong. (Hình-5) Nếu có thể dùng phần mềm hỗ trợ download tất nhiên tốc độ sẽ cao hơn rất nhiều, nhưng việc đó không phải lúc nào cũng dễ dàng. Xin lấy ví dụ với các file video giới thiệu cuộc thi hoa hậu thế giới lần thứ 54-55 (2004-2005) trên website www.missworld.tv (không cần nói cũng biết, khi cuộc thi diễn ra thì số lượng người dùng trên toàn thế giới đổ dồn tải về các đoạn phim này rất lớn và các nhà quản trị thường không cho sử dụng phần mềm hỗ trợ download). Ngay liên kết tới trang web con dù sử dụng javascript, cũng không phải là vấn đề chính, khi xem phim trong Windows Media Player bạn vẫn có thể nhấn chuột phải, chọn Properties và copy liên kết ở phần Location (Hình-6). Nhiều người cũng áp dụng "tuyệt chiêu" thông dụng trên nhưng đành thất vọng, mặc dù trông rất giống với liên kết video bình thường http://boss.streamos.com/wmedia/twii/missworld/9167582_miss_world_2005_preview_800.wvx nhưng khi dùng link này, phần mềm hỗ trợ chỉ tải về những file nhỏ xíu có phần mở rộng .WVX. Xin đừng buồn, hãy làm cách trên một lần nữa với file bé hạt tiêu này, nó sẽ chỉ đường cho bạn đấy. Thật vậy, lần này ta mới có liên kết thực mms://gwmod10.streamos.com/wm10/74/48/7448d74769d79f7ba86319c75a7c2343-437dba1f.asf? ts=1141812305&ttl=300&cs=CBE9CBBC4195BFDDDEFE837C11E13830FE3CD0C7. Vâng, trong ví dụ này họ đã sử dụng file dạng WVX làm trung gian và khi có được liên kết thực trong tay, chỉ cần dùng một phần mềm download hỗ trợ giao thức MMS (Microsoft Media Server) là chỉ chốc lát bạn đã có trong tay những đoạn phim hấp dẫn này (Hình-7). Chức năng khám phá website (có nhiều cách gọi khác nhau: Site Explorer trong Flashget và NetTransport, Site Manager trong Internet Download Accelerator, hoặc FTP Browser trong Download Accelerator Plus và Mass Downloader...) cũng khá hữu ích. Chỉ cần nhập địa chỉ vào dòng URL (có thể cả thông tin đăng nhập nếu cần) và phần mềm sẽ tự động dò ra các file cho bạn chọn lựa (Hình-8). "Thật đơn giản!", có người sẽ thốt lên như vậy, nhưng không đâu, như bạn thường thấy, những trang web ngày nay đẹp và lộng lẫy hơn xưa, để có được điều này các nhà xây dựng (website) phải sử dụng khá nhiều file flash, hình ảnh có định dạng khác nhau cũng như các liên kết dày đặc... nhưng chức năng khám phá website lại thể hiện thật khô khan dưới dạng danh sách file, liên kết, mà không phải là giao diện đồ họa trực quan với những chỉ dẫn bắt mắt thường thấy khi duyệt web. Chưa kể hành động này có nhiều điểm tương đồng với việc do thám mà tin tặc vẫn thường sử dụng, nên bạn cũng đừng ngạc nhiên khi một số website từ chối tất cả các liên kết mà phần mềm yêu cầu từ tính năng này. CHỌN HÀNG LOẠT FILE Phương pháp này thích hợp cho số lượng file lớn, được áp dụng với các website chuyên nghiệp và được chia làm hai kiểu: 1.Tải hàng loạt chưa chọn lọc Với một số phần mềm hỗ trợ tăng tốc dowload như Internet Download Accelerator 5.02 (IDA5.02), Internet Download Manager 5.02 (IDM5.02) , Flashget 1.71, HiDowload 6.9 (HiD6.9)... ta có thể khai thác tính năng Batch Download (hoặc Downloads Group trong IDA5.02) để tải hàng loạt file khi chúng tuân theo một quy luật về chữ số. Phần giống nhau ở các liên kết được nhập vào dòng URL, còn các biến là nhóm ký tự do phần mềm quy ước, với 4 chương trình trên lần lượt là $, *, (*), riêng HiD6.9 không dùng ký tự đại diện mà tách riêng phần cuối của URL (cũng là đuôi của file với liên kết thông thường) ra một ô khác (Hình-9). Nếu IDM5.02 và Flashget 1.71 cho phép xem trước một số liên kết được tạo ra, HiD6.9 có thể chỉnh sửa danh sách khi đang xây dựng URL thì IDA5.02 lại vượt trội nhờ khả năng tạo bước nhảy số thứ tự bằng thiết lập Step.

Xin lấy một ví dụ tập trung hầu hết những lỗi thường xảy ra: bạn có được liên kết sau http://www.mm52.com/game/gt4/gt4_129.jpg và nhận ra đây là file ảnh thứ 129 và có thể còn có 128 file nữa. Bạn không muốn mở từng trang web để lưu từng file một mà vẫn có được tất cả các file ảnh cùng chủ đề, giả sử phần mềm Flashget được dùng. Hãy chọn Jobs \ Add batch download trong hộp thoại Add batch job, gõ http://www.mm52.com/game/gt4/gt4_(*).jpg vào dòng URL và From (từ) 1 to (đến) 150 chẳng hạn, dựa vào đó phần mềm sẽ tạo ra các link. Nhiều người cũng sử dụng Batch Download như trên nhưng không thành công hoàn toàn. Vì sao lại thất bại? Bởi vì họ tưởng đã biết tất cả về liên kết này. Sự thực không phải vậy, vẫn còn một ẩn số cần tìm, đó là số các chữ số tối thiểu trong thứ tự được thêm vào tên file (wildcard bytes). Trong ví dụ này chứa tới 3 trường hợp có thể xảy ra với một số file còn lại vì thông số wildcard bytes có thể là 1, 2 hoặc 3. Bạn cần download "thử" một file có số thứ tự thấp hơn ở hàng chục hay hàng đơn vị: http://www.mm52.com/game/gt4/gt4_29.jpg trong trường hợp này sẽ không tải được, bạn cần thử lại lần hai: http://www.mm52.com/game/gt4/gt4_029.jpg và file gt4_029.jpg được download thành công, từ đó bạn biết chắc chắn số wildcard bytes là 3 chứ không phải là 2 như thiết lập mặc định của nhà sản xuất. Mọi chuyện vẫn chưa dừng lại ở đây, bạn có chắc là đã download tất cả chưa? Thực tế file gt4_150.jpg đã được tải về, rất có thể tồn tại file gt4_151.jpg hoặc rất nhiều tệp khác có số thư tự lớn hơn.

Hình 8

Và ta cần tải thêm chúng cho đủ, hãy chỉnh thêm "From 151 To 200" chẳng hạn, các file sẽ được tải thêm đến gt4_164.jpg còn từ gt4_165.jpg đến gt4_200.jpg sẽ bị "đứt". Để hạn chế điều này, ta cũng có thể thiết lập 1 tới 200 ngay từ đầu nhưng thời gian download sẽ lâu hơn do phần mềm phải lần lượt tải thử những file không có thực. (Hình-10) Phương pháp trên tuy có thể tải hàng loạt nhưng không phải lúc nào liên kết cũng giúp bạn tìm ra chính xác những file cần thiết, nhiều khi số thứ tự có thể lên tới hàng chục nghìn, vì vậy cách này được gọi là chưa chọn lọc. 2.Tải hàng loạt tự động chọn lọc Các trang web chuyên cung cấp nhạc, phim, phần mềm... thường có cấu tạo gồm một số trang lớn dẫn đến rất nhiều trang nhỏ tạo thành mạng lưới. Nếu mỗi trang con khá cố định, chỉ chứa vài liên kết dành cho việc download thì các trang mẹ lại tùy biến, có đến hàng trăm liên kết. Thế nên bạn thường phải vào trang chính, mở trang con tìm liên kết tới file để download, rồi trở lại trang chính để vào trang con tiếp theo... rồi cứ thế lặp đi lặp lại, thật là một công việc nhàm chán, hơn nữa khi đang download thì trang web được nạp rất lâu, tốn nhiều thời gian, các trang con có cách trình bày gần như giống nhau nên dễ bị nhầm lẫn.

Nhằm đơn giản hóa việc xây dựng, cũng như giấu đường dẫn thực tới máy chủ, các website chuyên nghiệp thường sử dụng PHP để thực hiện các liên kết. Chính vì vậy việc tìm đường dẫn bằng cách xem mã nguồn (View Source) của trang web đã trở nên "lạc hậu" với đa số website. Tưởng chừng điều đó gây ra khó khăn cho bạn nhưng thực ra với người dùng có kinh nghiệm việc download lại trở nên vô cùng dễ dàng. Bạn chẳng phải nhọc công tìm tên, đường dẫn thật của từng file mà đơn giản chỉ cần biết số thứ tự của nó trong liên kết PHP. Giữa liên kết tới file và liên kết tới trang web con tương ứng có rất nhiều điểm tương đồng. Ví dụ để tải file Nero-7.0.1.4b_eng.exe từ website www.bestdownload.com bạn cần xem trang web con với đường dẫn http://www.bestdownload.com/view.php?detail=116 để tìm ra liên kết http://www.bestdownload.com/download.php?sfid=116 cho việc download. Bạn dễ dàng nhận ra hai liên kết rất giống nhau, đặc biệt có cùng một số thứ tự, vậy việc xem trang web con là không cần thiết. Đó cũng là nguyên tắc chính của phương pháp download hàng loạt, tự động chọn lọc. Nói là tự động bởi vì để tạo sự thuận tiện cho khách, người ta thường tích hợp công cụ tìm kiếm nội dung trong website. Khác với những dịch vụ chuyên nghiệp như Google, chúng có nhiều tiêu chí sát với chủ đề, bạn chỉ cần nhập từ khóa, tiêu chí là máy chủ sẽ tự động lọc ra liên kết tới các trang web con đạt tiêu chuẩn, để tạo ra kết quả tìm kiếm dưới dạng một trang web mẹ cho việc trả lời. Để thực hiện phương pháp này bạn cần làm 2 bước: khảo sát website để tạo danh sách file, và cuối cùng tất nhiên là ngồi đợi các file được tải về. a) Khảo sát website chứa các file cần download để tạo danh sách file

Hình 9

Gọi là khảo sát cho thêm phần chuyên nghiệp, nhưng cách thực hiện lại khá đơn giản, bạn chỉ cần kiểm tra sự hạn chế từ phía nhà quản trị và so sánh các liên kết mà thôi. Thật vậy, hạn chế đầu tiên là việc bắt bạn phải làm thành viên của trang web. Điều này không thành vấn đề, bạn chỉ cần nhấn "Đăng ký” (Register) để điền các thông tin vào biểu mẫu có sẵn. Nhiều bạn lúng túng khi nhập Zip/Postal Code, nó đơn giản chỉ là mã thư tín của mỗi nước, bạn chỉ cần gõ năm chữ số bất kỳ mà thôi. Sau đó một lá thư điện tử được gửi đến địa chỉ email mà bạn đăng ký, tài khoản sẽ được kích hoạt bằng việc nhấn vào liên kết xác nhận trong bức thư này. Nếu là một người mới nhập môn, chưa tạo được cho mình một địa chỉ email thì bạn chỉ cần đăng ký (Sign up) tại một trang webmail như mail.yahoo.com chẳng hạn... (Ngoài ra còn có một vài hạn chế nữa và cách giải quyết sẽ đề cập kỹ hơn ở những phần sau). Nếu tốc độ download là quan trọng thì việc có được danh sách chứa liên kết tới tất cả file cần tải cũng cần thiết không kém và nó sẽ được tạo ra một cách dễ dàng. Chúng ta cần so sánh hai liên kết, một với file cần download và một với trang web con tương ứng, để từ đó tìm ra điểm khác và giống nhau giữa chúng. Tiếp đó dùng chức năng dò tìm liên kết của phần mềm cho trang kết quả tìm kiếm để có được tất cả các liên kết PHP với trang web con. Dựa vào sự so sánh trên bạn dễ dàng suy ra các liên kết PHP tới những file cần tải, việc thay thế liên kết sẽ diễn ra trong file danh sách. Ví dụ, với trang www.chinagba.com (chuyên cung cấp miễn phí ROM game cho các thiết bị chơi game bỏ túi), ta có liên kết tới trang web con là http://www.chinagba.com/down/Software/View-Software-5994.html và tới file http://www.chinagba.com/down/Download.php?Go=Software::2910&Links=2

Hình 10

Bạn dễ thấy chúng có cùng một số thứ tự 2910, còn Links=2 cho biết cùng nội dung file nhưng ban quản trị cho phép tải về theo nhiều đường khác nhau. Giả sử phần mềm Flashget vẫn được dùng, (cũng có thể sử dụng phần mềm khác miễn là có hỗ trợ xuất nhập danh sách URL và dò tìm liên kết), bạn nhấn chuột phải vào trang kết quả tìm kiếm, trong trình đơn ngữ cảnh chọn Download All by Flashget, phần mềm sẽ tự động tìm tất cả liên kết có trên trang web hiện thời, trong danh sách liên kết được đưa ra bạn chọn các liên kết tới trang web con, chúng chỉ khác nhau ở số thứ tự. Nếu chưa quen thì nên bật bộ lọc (Filter) phần mở rộng file (File Extention) hay liên kết tới máy chủ (Host Name). Sau khi nhấn OK hộp thoại Add new download hiện ra, ở mục Start với lựa chọn mặc định Immediately, ngay lập tức phần mềm sẽ bắt đầu lưu lại các trang web con khi bạn đồng ý (chúng sẽ có lợi cho bạn sau này, được đề cập ở phần sau, vả lại dung lượng cũng rất nhỏ nên tác giả khuyên bạn hãy đợi để tải về), còn không bạn đánh dấu vào ô Manual hoặc Schedule rồi nhấn OK hai lần để giữ nguyên thiết lập đó với các liên kết khác. Tiếp theo hãy bôi đen tất cả và chọn File \ Export list để lưu các liên kết thành file có tên WEBS.lst chẳng hạn (phần mở rộng tùy thuộc vào mỗi chương trình). Mở danh sách file vừa tạo bằng Notepad, chọn Edit \ Replace, trong Find what: gõ ".html", trong Replace with: gõ "Links=2", nhấn Replace All để tự động tìm và thay thế. Lặp lại thao tác trên bạn thay "Software/View-Software-" bằng "Download.php?Go=Software::". Ngay lập tức liên kết tới những trang web con được "hô biến" thành link của các file cần tải. Ta lưu lại với tên FILES.lst và trở về với Flashget, vào File \ Import list để chọn FILES.lst và tất cả các file bạn cần được liên tục tải về một cách chính xác. (Cần lưu ý phiên bản Notepad ở các hệ điều hành cũ hơn như Windows 98 sẽ không có tính năng Replace nên bạn cần thay thế bằng một công cụ sẵn có như WordPad).

Hình 11

Đôi khi những bài hát, phần mềm... nằm trong Top luôn được giới thiệu trên tất cả các trang trong website, kể cả trang kết quả tìm kiếm. Dù có thể mới nhất, hay nhất dưới nhận xét của nhiều người nhưng chưa chắc bạn đã cần đến chúng, nên Download All bằng phần mềm hỗ trợ sẽ chưa thật tối ưu (vì tải về cả những thứ không cần thiết). Nếu gặp trường hợp này chúng ta dùng kỹ thuật kéo thả liên kết: bôi đen các liên kết bạn cần, nhấn giữ chuột trái vào chúng và kéo đến 1 trong 3 vị trí sau rồi thả ra: Drop Zone (cửa sổ nhỏ hình chữ nhật, trong suốt rất hữu dụng vì nó cho ta biết vắn tắt các thông số, đồ thị biểu diễn sự hoạt động), ô vuông hình kính ngắm trên thanh công cụ của IE nếu chọn View\Toolbars\(Tên phần mềm) Bar, và cuối cùng chính là cửa sổ làm việc của phần mềm hỗ trợ. Với file hình ảnh bạn có thể kéo thả trực tiếp vào thư mục để lấy file, thực chất đây chỉ là sao chép từ thư mục Temporary Internet Files có sẵn trên ổ cứng. Ngoài ra với một số phần mềm, ví dụ như Flashget, ta còn có thể sử dụng tổ hợp phím Ctrl+Shift+Nhấn chuột trái lên từng liên kết để tự động download, chọn Tool\Options chuyển sang tab Monitor đánh dấu kiểm Use ALT key, nếu đánh dấu Confirmation thì hộp thoại Add new download sẽ hiện ra mỗi khi liên kết được nhấn với tổ hợp phím tắt trên và ngược lại (Hình-11). Lưu ý, theo chế độ mặc định phím tắt này chỉ dùng cho IE và Nestcape 4.x/5.x, nhưng ta có thể tải các plugin để sử dụng với Opera5/6/7, Netscape6.x/ 7.x, Mozilla 1.x và Mozilla Firefox 0.x tại www.amazesoft.com/browser.htm; với IE7 đó cũng là phím tắt để mở tab mới, mặc dù IE7 không tự động chuyển sang new tab nhưng sau vài chục liên kết bạn cũng nên tắt các tab này đi để giảm tải. Có lẽ kéo thả hoặc sao chép liên kết vào vùng lưu trữ tạm thời vẫn tốt hơn với người dùng online, riêng copy link to clipboard có thể dùng cho bất kỳ trình duyệt nào, bạn có thể dán hoặc để phần mềm tự động quét. Phím Alt cũng được sử dụng tương tự trong ReGet Deluxe 4.2, Mass Downloader 3.26... riêng Internet Download Manager 5.02 cho phép người dùng tùy chọn một số thiết lập về phím tắt khác. (Hình-12) Website bạn cần không có công cụ tìm kiếm? Các liên kết PHP không được sử dụng? Hay bạn không muốn tốn nhiều thời gian online? Thực tế vì muốn tiết kiệm nên người ta thường tới các điểm truy cập internet công cộng để download vì họ không tính theo dung lượng thông tin mà theo thời gian thuê máy. Chúng ta có thể tạo danh sách khi hoàn toàn offline bằng cách chỉ cần lưu lại các trang web dưới dạng file và tìm kiếm (offline) bằng chức năng Search của Windows Explorer. Thực tế, đôi khi mở trực tiếp các trang web con bằng trình duyệt sẽ ngốn của bạn nhiều thời gian hơn cả việc tải file, trong khi lưu trang web con bằng phương pháp download hàng loạt sẽ diễn ra rất nhanh. Việc "lướt" chúng offline với tốc độ nháy mắt mà ta lại có hẳn bản sao về phần đáng quan tâm của website. b)Quá trình download

Hình 12

Ứng dụng tuyệt vời nhất với phương pháp này là khi bạn muốn có tất cả các bài hát do riêng một ca sĩ hay nhóm nhạc nào đó trình bày trong một website lớn, vì chỉ ở đó mới đầy đủ và được cập nhật thường xuyên. Chúng ta cũng tự động vượt qua giới hạn số lần nghe, download trong ngày của một số website với mỗi thành viên vì không phải mở nhiều trang web con. Giới hạn này thường gây khó chịu cho mọi người và là đề tài được bàn luận nhiều trong các diễn đàn. Chỉ cần một tài khoản duy nhất tác giả đã dùng phương pháp tải hàng loạt tự động chọn lọc để download hàng trăm file audio và video trên một website nhạc có thiết lập hạn chế với mỗi thành viên mà không hề gặp trở ngại về giới hạn số lần. Trong khi download, chờ đợi không là việc duy nhất với bạn, hiện tượng server quá tải, nghẽn mạng có thể xảy ra làm gián đoạn download hay khiến ta không thể "bắt" được kết nối với các file trên server. Việc bạn cần làm là thường xuyên kiểm tra trong phần Downloaded để tìm ra những file có dung lượng quá nhỏ và chọn Download again để tải lại (Hình-13). Bạn cũng nên lưu ý, ngay khi bắt được liên kết với file, có thể phần mềm sẽ "giữ chỗ" bằng cách tạo một file tương ứng có cùng dung lượng nhưng nội dung phần lớn là dấu cách trong thư mục mặc định C:\Downloads, sự thực thông tin vẫn chưa được tải về hết. Nó sẽ dần dần biến thành file cần tải qua việc thay thế dấu cách bởi các ký tự biểu diễn thông tin. Nhiều người không để ý tới quá trình download hiển thị trong phần mềm mà vội sao chép các file chưa hoàn chỉnh vào thiết bị lưu trữ dĩ nhiên sẽ gặp điều bực mình.

Hình 13

Tuy nhiên, nguyên nhân không chỉ có vậy, nhà quản trị còn bắt máy chủ kiểm tra kết nối hiện thời của bạn tới website. Nếu chưa đăng nhập sẽ chỉ tải được những file PHP rất nhỏ (sau khi thay phần mở rộng thành HTM ta nhận ra đó là yêu cầu login). Nhưng sau khi đăng nhập, với nhiều web nhạc, rất có thể vẫn không có được kết nối tới file.Việc cần làm sau khi login là mở và chạy các bài hát bất kỳ ngay trên trang web con (thậm chí đôi khi cần phải refresh trang web), nếu bài hát được chơi tức là server không bị quá tải, đồng thời máy chủ sẽ nhận ra yêu cầu là có thực và cho phép các file còn lại được bắt đầu download. Ngoài ra với một số ít website, người xây dựng có thể thêm vào tất cả các liên kết một dãy ký tự đặc biệt, có khả năng tự động thay đổi ngẫu nhiên dựa theo hoạt động của bạn trong trang web. Tuy điều đó gây nhiều khó khăn nhưng xin đừng vì thế mà phật lòng, họ làm vậy cũng nhằm bảo vệ website trước một vài hacker xấu, để có thể phục vụ chúng ta tốt hơn mà thôi. Vả lại cũng có cách giải quyết, cũng làm như trên nhưng chỉ khác là sau khi tạo xong file FILES.lst ta không import nó ngay mà cần chỉnh sửa đôi chút. Bạn cũng vào một trang web con bất kỳ và chỉ một mà thôi, sau đó nhấn chuột phải vào link dẫn tới file trong trang web này rồi chọn Properties để xem liên kết tới file, copy dãy ký tự ngẫu nhiên mới, dùng nó để thực hiện thao tác Find&Replace (tìm và thay thế) cho các dãy ký tự ngẫu nhiên cũ và lưu lại file FILES.lst để import vào trong Flashget. Sau đó bạn không được refresh trang web hay kích hoạt bất cứ liên kết nào, cùng lắm chỉ được điều khiển các nút bấm của phần mềm Windows Media được tích hợp trong trang web con nếu cần khi website kiểm tra kết nối, làm vậy để tránh liên kết bị thay đổi vì lúc này chúng ta đang sử dụng các liên kết tạm thời. Cũng vì vậy phần mềm cần hỗ trợ tải cùng lúc nhiều file để tăng cơ hội bắt được nhiều kết nối cùng lúc, bạn có thể điều chỉnh trong Tools \ Options \ Connection, ở dòng Max simultaneous jobs (Hình-14). Tiện ích bổ sung Flashgethack 1.0 có thể giúp Flashget download 100 file cùng lúc (mặc định là 3, tối đa là 8), và chia một file thành 30 phần để tải (mặc định là 5, tối đa là 10). (Như đã nói, Flashgethack chỉ là một tiện ích bổ sung nhằm làm tăng sức mạnh cho Flashget và hoàn toàn không có tác dụng "bẻ khoá” để trộm quyền sử dụng phần mềm). Bạn có thể tải miễn phí Flashgethack (435kB) tại http://www.softpedia.com/get/Internet/Download-Managers/Flashget-Hack.shtml http://download.softpedia.com/software/internet/download_manager/flashgethack.exe Phần mềm NetTransport ở các phiên bản cũ cũng có một tiện ích bổ sung tương tự dưới dạng file registry giúp chia một file thành 128 phần để tải cùng lúc (mặc định chia thành 10 phần và tải 2000 file cùng lúc). Tuy vậy, bạn cần hiểu các phần mềm hỗ trợ chỉ là "liều thuốc tăng lực" giúp bạn "vắt kiệt" đường truyền mà thôi. PHẦN MỀM HỖ TRỢ DOWNLOAD PHỔ BIẾN

Hình 14

Trong các phương pháp download đã nêu, không có cách nào là hoàn hảo tuyệt đối ở mọi trường hợp nên cần kết hợp chúng với nhau cho hiệu quả. Nếu chọn từng file để tải giúp bạn có được cơ sở để xây dựng danh sách file thì tải hàng loạt lại tạo ra thời gian rảnh cho việc lướt web và download từng file. Cũng tương tự như vậy, chúng ta nên sử dụng hai phần mềm hỗ trợ cùng lúc: một để download dựa theo danh sách file đã làm sẵn và một để tải trong khi lướt web, làm vậy sẽ giúp bạn tách riêng thông tin về những file đã download thành hai CSDL để tiện quản lý (cái thứ nhất lớn, rất ngăn nắp gọn gàng, còn cái thứ hai, khá lộn xộn và cũng là nền tảng giúp bạn xây dựng cái thứ nhất). Nên lựa chọn những phần mềm có ưu điểm khác biệt để chúng bổ sung các mặt mạnh cho nhau. Ví dụ như Flashget đi với IDM chẳng hạn, Flashget rất mạnh trong việc tạo danh sách file download hàng loạt, còn IDM lại có ưu điểm về tự động dò tìm liên kết Javascript, streaming... Sẽ thật thiếu sót nếu không điểm qua một vài phần mềm hỗ trợ download phổ biến. Bạn có thể chọn cho mình những sản phẩm hữu ích với mức giá khoảng 20-40 USD. Hãy nhớ phiên bản miễn phí và thương mại có khá nhiều điểm khác biệt. (Xem bảng) LỜI KẾT Với những kinh nghiệm đã nêu, mọi vấn đề giờ đây không còn quá khó khăn vì bạn đã hiểu rõ chúng, chắc chắn bạn sẽ dễ dàng vượt qua mọi trở ngại để đạt hiệu quả cao nhất trong việc download file từ Internet, thật thoải mái và thong thả. Tuy nhiên, bạn chỉ nên lấy những gì mình cần, hãy nhớ việc tải về để rồi bỏ không dùng cũng là một sự lãng phí.

“Độ phần mềm”

Bạn muốn những phần mềm thường sử dụng như Office, IE, Acrobat hay ZoneAlarm trở nên mạnh mẽ hơn, tốc độ hơn cũng như dễ sử dụng hơn? Hãy tham khảo các thủ thuật và công cụ được giới thiệu trong bài viết này, biết đâu bạn sẽ tìm được "bí kíp" cho mình. Microsoft Word 2003 Tăng tốc độ xử lý: Đôi lúc bạn nghĩ rằng Microsoft đã cố tình cấu hình sao cho Word xử lý mọi tác vụ thật chậm. Đừng lo, bạn hoàn toàn có thể thay đổi sự "ì ạch" này. Nhấn Tools.Options và thực hiện những thay đổi sau để cải thiện tốc độ và dáng vẻ của Word. Với thẻ View, bỏ tùy chọn Animated text. Nếu đang sử dụng Word ở chế độ hiển thị Normal, chọn Wrap to window. Với thẻ General, bỏ tùy chọn Provide feedback with animation. Nếu đang làm việc cùng lúc với nhiều tài liệu, tăng giá trị của mục "Recently used file list" lên 9 (giá trị cao nhất). Nếu sử dụng Auto Shapes, bỏ tùy chọn Automatically create drawing canvas when inserting AutoShapes. Với thẻ Spelling & Grammar, bỏ tùy chọn Check grammar as you type, Check grammar with spelling và Check spelling as you type. Với thẻ Print, hãy bỏ tùy chọn Background printing. Sau đó, nhấn OK để kết thúc. Ngoài ra, bạn nên tắt tất cả tính năng tự động thực hiện của Word. Ví dụ, chọn Tools.AutoCorrect, và ở thẻ Autoformat As You Type, bỏ tất cả tùy chọn bên dưới mục Apply as you type và Automatically as you type. Khôi phục tài liệu: Khi Word gặp sự cố, các tài liệu đang mở sẽ bị "xé vụn". Nhưng khi Word khởi động lại, trong nhiều trường hợp, tính năng Microsoft Office Application Recovery có thể cung cấp phiên bản được lưu lại gần đây nhất của tài liệu đó. Nếu tính năng này hoạt động, hãy kiểm tra cẩn thận nội dung và lưu lại tập tin này với một cái tên khác. Ngược lại, bạn nên sử dụng tiện ích Windows Explore để tạo một bản sao cho tập tin này, sau đó chuyển sang Word và mở tập tin gốc bị hỏng, hãy nhấn chuột vào mũi tên thả xuống ở cạnh nút Open và chọn Open and Repair. Word sẽ cố gắng sửa tập tin này cho bạn. Nếu bạn đã thiết lập Word tạo bản sao lưu, hãy tìm những tập tin có phần mở rộng là .wbk, hầu hết dữ liệu của bạn đều nằm ở đây. Nếu không, hãy mở tập tin bị hỏng bằng WordPad và cố gắng thu thập càng nhiều thông tin càng tốt.

Hình 1: Tìm tập tin Word nhanh hơn bằng cách bổ sung các từ khóa mô tả thông qua hộp thoại Document Properties.

Tìm kiếm hiệu quả: Việc tìm kiếm thông minh đòi hỏi các tài liệu phải được mô tả đầy đủ từ khóa (hay còn được gọi là siêu dữ liệu - metadata). Trước hết, hãy yêu cầu Word nhắc nhở bạn điền thông số vào hộp thoại Properties. Chọn Tools.Options, nhấn thẻ Save, chọn Prompt for document properties. Từ đây trở đi, khi bạn lưu một tập tin, hộp thoại Properties sẽ xuất hiện để người dùng điền vào các siêu dữ liệu (để bổ sung dữ liệu này cho một tập tin có sẵn, bạn mở tập tin đó và chọn File.Properties). Ở thẻ Summary, nhập vào các thông tin cơ bản như Title, Subject, Keywords (ví dụ "TGVT" hay "Danh sach khach hang"), Comment... Bạn cần bổ sung nhiều thông tin hơn? Nhấn vào thẻ Custom và chọn thuộc tính cần thiết từ trình đơn thả xuống (ví dụ Client hay Department). Ngoài ra, bạn còn có thể tạo thuộc tính mới bằng cách nhập tên vào hộp thoại Name và chọn Add. Để tìm kiếm tài liệu, chọn File.File Search. Ở mục Other Search Options ở bên phải màn hình, chọn ổ đĩa hay thư mục, loại tập tin..., sau đó nhấn nút Go để bắt đầu. Bảo mật dữ liệu: Word có thể bảo vệ tài liệu của bạn ở một mức độ vừa phải. Chọn Tools.Options, và nhấn vào thẻ Security. Để ngăn cản việc sửa đổi bất hợp pháp, gõ mật khẩu vào hộp thoại Password to modify; hoặc để hạn chế người dùng khác xem tập tin này, bạn gõ mật khẩu vào hộp thoại Password to open. Để cho phép chỉnh sửa, ví dụ điền vào biểu mẫu hay sử dụng tính năng ghi nhận sự thay đổi nội dung (track change), bạn nhấn vào nút Protect Documents và thực hiện các lựa chọn của mình. Tuy nhiên, khả năng bảo mật của Word còn nhiều hạn chế. Do vậy, bạn hãy sử dụng tiện ích deskPDF Professional của Docudesk (30 USD, ) để tạo tập tin PDF cho tài liệu Word của mình. Với cơ chế bảo mật 128 bit, tài liệu PDF này không cho phép người dùng khác xem, sao chép, cắt dán và thậm chí cả in ra giấy.

Hình 2: Sử dụng tính năng bảo mật riêng của Word để hạn chế người dùng khác "dòm ngó” tài liệu của bạn.

Biến word thành máy tính cá nhân: Word cung cấp tính năng máy tính (calculator) bên trong trình đơn Tools. Chọn những con số bất cứ đâu trong tài liệu, và chỉ với một cú nhấn chuột, Word có thể thực hiện các phép tính như cộng, trừ, nhân, chia. Sau đó, bạn chỉ cần ấn tổ hợp phím - để chèn kết quả thu được vào tài liệu. Word có thể xử lý các biểu thức như (5+5)*(3+3). Để làm xuất hiện tính năng này, bạn chọn Tools.Customize, sau đó nhấn vào thẻ Command, chọn Tools trong mục Categories ở bên trái. Ở khung cửa sổ bên phải, tìm mục Tools Calculate và kéo biểu tượng này lên thanh công cụ của Word. Từ đây, để sử dụng tính năng máy tính, bạn đánh dấu chọn các biểu thức cần tính toán và nhấn Tools Calculate, kết quả sẽ xuất hiện trên thanh trạng thái của Word. Kết nối tài liệu: Tập tin văn bản mà bạn đang soạn thảo có thể chứa đường dẫn (link) đến các bảng tính Excel, logo và thậm chí là những đoạn văn bản của một tài liệu Word khác. Tuy nhiên, nếu bạn đem tập tin này sang sử dụng trên một máy tính khác, những liên kết đó sẽ không còn giá trị. Cách khắc phục: Khi chèn hình ảnh đồ họa, chọn Insert.Picture.From file, chọn tập tin, nhấn chuột vào mũi tên nhỏ ở bên phải nút Insert và chọn Insert and Link. Word sẽ tạo ra một bản sao của hình ảnh này để sử dụng khi tập tin liên kết không tồn tại; và khi tập tin này xuất hiện, liên kết sẽ được cập nhật. Đối với các tập tin và các đối tượng khác, bạn có thể xóa liên kết hay mang tất cả tập tin theo. Để xóa liên kết, chọn Edit.Links, chọn tất cả liên kết, nhấn nút Update Now, rồi nhấn Break Link. Để mang tất cả tập tin theo, bạn sử dụng hộp thoại Links để xem tập tin nào cần thiết, sau đó chép chúng vào một thư mục trên máy tính cần sử dụng. Tiếp đến, trong hộp thoại Links, nhấn Change Source để thay đổi đường dẫn cho mỗi tập tin nguồn. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng tiện ích Word Hyperlink Checker () để tìm và xóa hẳn những liên kết không còn tồn tại. Microsoft Excel 2003 Nhập liệu nhanh: Tại sao phải lãng phí thời gian để nhập một loạt dữ liệu cùng tính chất vào Excel trong khi bạn có thể tự động hóa công việc này? Excel có thể tự động tạo ra giá trị số và văn bản theo thứ tự, và thậm chí bạn có thể cấu hình để xác định khoảng cách giữa 2 giá trị liền nhau. Ví dụ, nhập giá trị 5, 10 vào 2 ô liên tiếp, rồi thực hiện kéo thả 2 ô này xuống hoặc qua trái, bạn sẽ thấy các giá trị 15, 20, 25... lần lượt xuất hiện. Nếu bạn muốn Excel sao chép dãy giá trị này, ấn khi thực hiện kéo thả.

Hình 3: Excel có khả năng tự động điền dãy dữ liệu

Tự động tổng kết: Một trong những tính năng hấp dẫn nhất của Excel 2003 là liệt kê dữ liệu, xử lý tập hợp các cột và hàng trong một bảng dữ liệu. Tính năng này có khả năng tự động tổng kết giá trị của các cột cũng như cho phép người dùng thay đổi phương thức tổng kết một cột. Ví dụ, nếu bạn có một bảng dữ liệu với cột là số hiệu khách hàng (ID) và mỗi dòng là chi tiết đơn đặt hàng của họ; bạn có thể tạo một danh sách dữ liệu bằng cách tập hợp vài cột vào bảng tính, chọn các ô tiêu đề, sau đó chọn Data.List.Create List. Đánh dấu mục My list has header box và nhấn OK. Một danh sách dữ liệu mới sẽ xuất hiện, sau đó bạn cần hoàn tất việc nhập giá trị cho các dòng. Bây giờ, nếu bạn muốn bổ sung một dòng tổng kết ở cuối bảng, hãy chọn Data.List.Total Row. Nếu bạn muốn thay đổi mặc định tính tổng (Sum), nhấn chuột vào mũi tên thả xuống ở mỗi ô, sau đó chọn cách tính khác như trung bình (Average), giá trị lớn nhất (Max), giá trị nhỏ nhất (Min)... Mở rộng tầm vực: Excel cho phép bạn xác định tầm vực theo tên để các công thức dễ hiểu hơn. Ví dụ, bạn có thể thay thế công thức =SUM(C2:C25) bằng =SUM(Bonus). Mặc dù tầm vực theo tên trong Excel thường là dạng tĩnh, ví dụ như C2:C25, nhưng bạn hoàn toàn có thể tạo ra một tầm vực dạng động được tự động mở rộng khi bạn bổ sung dữ liệu mới (số phần tử sẽ tự động được cập nhật).

Hình 4: Định dạng lại hiển thị của Excel để tạo nhanh màn hình trình diễn

Để đổi tên một tầm vực và biến thành dạng động, hãy đặt tên mới cho sheet đang làm việc (trong ví dụ này lấy tên là Bonus) và đánh dấu ô dữ liệu đầu tiên không phải đầu đề cột (ví dụ $C$2). Nhấn Insert.Name.Define; nhập vào tên sheet vừa tạo vào mục Name in the workbook. Trong mục Refer to, gõ vào =OFFSET(Bonus!$C$2,0,0,COUNTA(Bonus!$C$C)) rồi sau đó ấn (lưu ý là không kèm khoảng trắng). Công thức này sẽ xác định tầm vực mới, bắt đầu từ ô C2 và kết thúc ngay khi gặp ô có giá trị rỗng. Đặt tên ngày: Nếu ai đó gửi cho bạn một bảng tính với thông tin ngày tháng ở định dạng mm/dd /yyyy (ví dụ 10/23/2006), bạn có thể dễ dàng đổi sang cách hiển thị với tên ngày trong tuần đi kèm ngày tháng. Rất đơn giản, nhấn phải chuột lên giá trị ngày tháng cần bổ sung và chọn Format Cells, chọn Date trong mục Category ở bên trái, sau đó chọn tiếp Wednesday, March 14, 2001 trong danh sách Type ở bên phải, và cuối cùng nhấn OK. Để tạo một ngày tháng với cách hiển thị tùy ý, chọn Custom trong mục Category và chọn định dạng cần thiết trong danh sách Type. Ví dụ, chọn d-mmm-yy sẽ chuyển giá trị "10/23/2006" thành "23-Oct-06". Để hiểu rõ ý nghĩa của từng mã hiển thị ngày tháng, bạn có thể tham khảo website . Tìm giá trị gốc: Bạn thay đổi giá trị của ô kết quả và muốn tìm ra giá trị mới cho một ô có ảnh hưởng đến kết quả đó, hãy sử dụng tính năng Goal Seek. Mở bảng tính có liên quan, chọn ô cần thay đổi, và chọn Tools.Goal Seek. Nhập giá trị cuối cùng vào mục "To Value" và vị trí ô cần thay đổi vào mục "By changing cell" và ấn . Nếu tồn tại giải pháp, Goal Seek sẽ hiển thị kết quả và bạn nhấn OK để chấp nhận hoặc Cancel để từ chối. Nếu chấp nhận, giá trị ngay lập tức sẽ được cập nhật.

		COI CHỪNG BỊ THEO DÕI
		Đừng bao giờ sử dụng các công cụ download chuyên dụng để tải tập tin từ Internet – bạn sẽ bị theo dõi. Tối thiểu thì bạn cần kiểm tra xem tên chương trình đang sử dụng có nằm trong danh sách spyware hay không tại website www.spywareguide.com. Hãy đặc biệt thận trọng nếu bạn không thể thấy rõ nguồn thu (lợi nhuận) của chương trình và đó không phải là phần mềm mã nguồn mở. Ngoài ra, đừng cho phép một website cài một điều khiển ActiveX trừ khi điều khiển này đã được "xác nhận" bởi một công ty danh tiếng. Cuối cùng, đừng tải về các phần mềm bất hợp pháp và vi phạm bản quyền, nhiều khả năng chúng sẽ kèm theo vô số phần mềm có hại.

Hiển thị Excel như PowerPoint: Bạn không cần phải lệ thuộc vào PowerPoint để trình chiếu các bảng tính của mình. Tính năng View của Excel có khả năng hiển thị rất hiệu quả. Nếu bạn muốn phóng lên một bảng tính với 5 cột, hãy chọn View.Zoom, trong hộp thoại vừa xuất hiện chọn tiếp Fit selection. Để lưu lại cách hiển thị này, chọn View.Custom View, nhấn nút Add, nhập vào tên và ấn . Để sử dụng lại, chọn View.Custom View, chọn tên cách hiển thị từ danh sách và nhấn Show. Chia sẻ PivotTable: Tính năng PivotTable của Excel thường được doanh nghiệp sử dụng để tổng hợp các dữ liệu quan trọng, vì thế cần thận trọng trong việc chia sẻ. Một giải pháp đơn giản là tách rời phần PivotTable với lớp dữ liệu bên dưới. Để thực hiện điều này, nhấn phải chuột lên sheet chứa PivotTable cần chia sẻ, chọn Move or Copy. Trong trình đơn thả xuống To book, chọn (new book) và nhấn OK. Excel sẽ chuyển sheet này sang một vùng làm việc (workbook) mới. Sau đó, bạn hãy lưu lại workbook này với một tên tập tin khác. Microsoft PowerPoint 2003 Giảm kích thước tập tin: Người dùng dễ dàng nhận thấy các tập tin PowerPoint thường có kích thước lớn và phình ra nhanh. Để giảm kích thước tập tin, chọn Tools.Options, nhấn vào thẻ Save và bỏ tùy chọn Allow fast saves. Một cách làm khác là sử dụng các tùy chọn từ trình đơn Insert thay vì thực hiện kéo thả hình ảnh, âm thanh và các tập tin khác từ Windows Explorer vào slide trong PowerPoint. Tạo slide từ Word: Trước khi tạo một tập tin trình diễn trong PowerPoint, hãy xây dựng "sườn bài" từ Word. Chỉ nên dùng vài kiểu định dạng cho văn bản và chuyển tập tin này sang PowerPoint bằng cách chọn File.Send to.Microsoft Office PowerPoint. Bất kỳ đoạn văn bản Word nào được đánh dấu Heading 1 sẽ trở thành tiêu đề của slide trong PowerPoint, văn bản dạng Heading 2 trở thành bullet chính, Heading 3 trở thành bullet cấp 2... (Bạn có thể thiết lập kiểu định dạng văn bản trong Word bằng cách nhấn Format.Styles and Formating hay chọn từ trình đơn thả xuống Style trên thanh công cụ). Ngoài ra, khi chuyển nội dung từ Word sang PowerPoint, bạn có thể cần phải sử dụng thao tác Edit.Copy và Edit.Paste Special cho các đối tượng như bảng biểu, biểu đồ, hình vẽ...

Hình 5: Tính năng Select Multiple Objects cho phép dễ dàng chọn tất cả đối tượng trong một slide của PowerPoint.

Nhìn mọi thứ cùng lúc: Công cụ Select Multiple Objects của PowerPoint sẽ là "vô giá” khi bạn cần chọn các đối tượng bị giấu đi bởi những đối tượng khác trong một slide. Để bổ sung công cụ này, chọn Tools.Customize.Commands, chọn Drawing trong mục Categories, kéo Multiple Objects lên thanh công cụ và sau đó là nhấn Close. Chọn biểu tượng Select Multiple Objects vừa bổ sung, một cửa sổ sẽ xuất hiện để liệt kê tất cả đối tượng có trong slide đó và bạn chỉ cần đánh dấu vào hộp thoại cạnh đối tượng cần chọn, sau cùng là nhấn OK. Sau khi chèn các đối tượng vào một bài trình diễn, hãy nhấn đúp chuột vào đối tượng và nhập vào văn bản mô tả trong thẻ Web. Thông tin này sẽ xuất hiện khi bạn sử dụng công cụ Select Multiple Objects – thuận tiện để nhận diện đối tượng. Thiết lập biểu đồ theo ý riêng: PowerPoint đi kèm nhiều loại biểu đồ (chart) nhưng bạn cũng có thể tự tạo nhiều loại biểu đồ có khả năng sử dụng lại nhiều lần. Nhấn đúp chuột vào một biểu đồ trong bài trình diễn, chọn Chart.Chart Type.Custom Type. Nhấn chuột vào tùy chọn User defined và kế đến là nút Add. Nhập vào tên và phần mô tả, nhấn OK để bổ sung biểu đồ này vào danh sách. Dù vậy, các biểu đồ do người dùng tạo sẽ không giữ lại những thay đổi trên bảng màu chuẩn của PowerPoint, cũng như không "di cư” theo các bài trình diễn hay mẫu định sẵn (template). Nếu bạn muốn chia sẻ các biểu đồ do mình tạo với bạn bè, hãy tìm tập tin GRUSRGAL.GRA (thường là ở thư mục C:\Documents and Settings\userprofile\Application Data\Microsoft\Graph), gửi tập tin này cho họ và yêu cầu họ thay thế tập tin này.

Hình 6: Tạo một biểu đồ tùy ý trong PowerPoint

Thay đổi hiệu ứng: PowerPoint có cung cấp hiệu ứng động tên gọi Grow/Shrink nhưng lại không hỗ trợ tính năng làm trễ (delay). Vì thế nếu muốn phóng to một ảnh, làm xuất hiện vài đoạn văn bản trên đó, rồi lại thu nhỏ chính ảnh này, tính năng Shrink sẽ không thể đáp ứng yêu cầu của bạn. Cách khắc phục là tạo ra hiệu ứng cho mỗi giai đoạn. Nhấn phải chuột vào ảnh trên slide và chọn Custom Animation, nhấn vào nút Add Effect ở khung cửa sổ bên phải, chọn Emphasis.Grow/Shrink, hãy để nguyên giá trị mặc định 150% ở trình đơn thả xuống Size. Tiếp đến, bổ sung hiệu ứng cho văn bản. Cuối cùng, chọn lại ảnh này, nhấn Emphasis.Grow/Shrink, nhập vào giá trị 66.7 vào mục Size, và sau đó ấn . Lưu ý, để xác định giá trị cần thu nhỏ cho một đối tượng, sử dụng công thức (%gốc/%tăng)x100. Trong ví dụ ở trên, (100/150)x100=66.7%. Microsoft Outlook 2003

Xem nhanh tiêu đề thư: Trong nhiều trường hợp, bạn muốn xem qua tiêu đề của tất cả thư nhận được để xác định đâu là thư rác và đâu là thư đúng mục đích. Để yêu cầu Outlook cung cấp cho bạn một màn hình lớn hiển thị tất cả thư nhận được và chính bạn sẽ quyết định nên tải thư nào về, chọn Tools.Options.Mail Setup.Send/Receive, chọn All Accounts, và nhấn vào nút Edit. Tiếp đến, chọn Download complete item including attachments, và đánh dấu vào mục Download only headers for items larger than. Sau đó, đặt một giá trị cho dung lượng thư (mặc định là 50KB), và nhấn OK.Close.OK. Từ đây, khi nhận được một thư có dung lượng lớn hơn giá trị mà bạn đã đặt, Outlook sẽ chỉ tải về tiêu đề của thư này.

Kiểm soát việc xác nhận đã đọc thư: Outlook cho phép bạn giới hạn tính năng yêu cầu gửi trả xác nhận đã đọc thư đối với những địa chỉ được chỉ định. Để tạo danh sách này, chọn Tools.Rules and Alerts, nhấn vào nút New Rule. Chọn Start from a blank rule, chọn Check messages after sending, và nhấn Next. Tiếp đến, đánh dấu vào mục sent to people or distributed list trong danh sách. Ở khung cửa sổ phía dưới, nhấn chuột vào liên kết people or distributed list vừa xuất hiện. Lúc này, bạn chỉ cần chọn những địa chỉ mà bạn muốn nhận được email kèm theo yêu cầu gửi xác nhận đã đọc. Khi đã chọn xong, nhấn Next hai lần. Nhập vào tên cho luật (rule) vừa tạo vào mục Step 1 và hoàn tất công việc bằng cách nhấn Finish.OK. Microsoft Internet Explorer 6

Hình 7: Hướng dẫn Outlook chỉ tải về phần tiêu đề đối với những thư có tập tin đính kèm quá lớn.

Bổ sung tính năng duyệt thẻ: Trình duyệt Internet Explorer (IE) phiên bản 6.0 hiện nay không hỗ trợ tính năng mở cùng lúc nhiều trang web trong cùng một cửa sổ, hay còn gọi là tính năng duyệt web dạng thẻ (tab). Tuy nhiên, bạn có thể bổ sung tính năng này cho IE 6 với trình duyệt miễn phí Maxthon ( hay ). Bên cạnh khả năng duyệt web dạng thẻ, Maxthon cho phép bạn thực hiện các tác vụ thông dụng bằng cách di chuyển chuột. Maxthon cũng có khả năng ngăn chặn các cửa sổ quảng cáo, xóa các dấu vết trình duyệt, cung cấp tiện ích đọc tin RSS và nhiều tính năng khác. Đặc biệt, Maxthon có khả năng tự động đồng bộ danh sách các trang web thường truy xuất (Favorite) từ IE. Tìm nhanh website: Danh sách các trang web thường truy xuất quá dài nên việc tìm kiếm sẽ gặp nhiều khó khăn. Hãy sử dụng tiện ích bổ sung miễn phí Favorites Search của DzSoft (). Một khi đã được cài đặt, một biểu tượng mới sẽ xuất hiện trên thanh công cụ của IE. Nhấn vào biểu tượng này, bạn sẽ thấy xuất hiện một hộp thoại tìm kiếm, hãy nhập vào một từ khóa và Favorites Search sẽ liệt kê các trang web liên quan. Bạn có thể tìm theo tên hay địa chỉ của một trang web cũng như thiết lập tính năng tạo thư mục Last Items Found lưu các kết quả tìm kiếm gần đây nhất (mục này xuất hiện trong Favorites của trình duyệt). Lưu ý, chương trình phòng chống virus trên máy tính của bạn có thể cảnh báo một thành phần nào đó của trình duyệt, nhưng trong trường hợp này, đây không phải là một nguy cơ bảo mật.

Hình 8: Thiết lập Outlook yêu cầu người nhận email gửi trả thông báo xác nhận đã đọc.

Duyệt web theo cách riêng: Bạn có thể khởi chạy IE từ cửa sổ Start.Run của Windows bằng cách sử dụng nhiều cú pháp lệnh khác nhau. Ví dụ, gõ vào lệnh iexplore –e, và IE sẽ khởi chạy với 1 cửa sổ Windows Explorer ở khung cửa sổ bên trái. Với lệnh iexplorer –k, IE sẽ xuất hiện ở chế độ toàn màn hình mà không có thanh địa chỉ và thanh công cụ... lưu ý, bạn cần đặt địa chỉ trang web mặc định trước khi sử dụng cú pháp này nếu không bạn sẽ chỉ thấy màn hình trắng (để đóng cửa sổ này, bạn ấn tổ hợp phím -). Nếu bạn gõ lệnh iexplore –nohome, IE sẽ khởi chạy với một màn hình trắng. Ngoài ra, bạn cũng có thể kết hợp lệnh trên để mở một trang web ở chế độ toàn màn hình, ví dụ như iexplore –k . In không kèm ảnh: Khi bạn in một trang web từ IE, bạn thường quan tâm đến văn bản nhiều hơn là hình ảnh và quảng cáo. Nếu một website có một liên kết "printer-friendly", bạn không cần phải lo lắng về điều này. Nếu không, hãy yêu cầu IE chỉ in phần văn bản (không in hình ảnh). Mở Notepad và nhập vào nội dung sau: IMG { display: none !important;} Download: NoImages.css [right-click and select: Save Target As]

Sau đó, lưu lại tập tin này với tên Imagesoff.css. Khi bạn đã sẵn sàng cho việc in, chọn Tools.Internet Options, nhấn vào nút Accessibility, và chọn Format documents using my style sheet. Nhấn vào nút Browse, tìm và chọn tập tin Imagesoff.css, nhấn Open, và rồi là nhấn OK hai lần. IE sẽ ngừng hiển thị hầu hết (chứ không phải là tất cả) các hình ảnh. Nếu sau khi in xong, bạn muốn IE hiển thị lại các hình ảnh, thực hiện lại các bước trên và bỏ tùy chọn Format documents.

Luôn hiển thị cửa sổ với kích thước đầy đủ: Thỉnh thoảng, khi nhấn phải chuột vào một liên kết và chọn Open in New Windows, bạn sẽ thấy xuất hiện một cửa sổ có kích thước chỉ bằng nửa so với bình thường. Để hiển thị cửa sổ này ở kích thước đầy đủ, bạn cần "huấn luyện" cho IE một số thủ thuật sau. Hãy đóng tất cả cửa sổ IE và chỉ để lại 1 cửa sổ. Nhấn phải chuột lên bất kỳ liên kết nào và chọn Open in New Windows. Đóng cửa sổ IE gốc lại và mở rộng kích thước cửa sổ IE còn lại cho đến mức tối đa (lưu ý là không nhấn chuột vào nút Maximize để thực hiện điều này). Sau đó, nhấn-giữ nút và nhấn chuột vào dấu X ở góc trên bên phải cửa sổ để đóng IE. Từ đây trở đi, IE sẽ mở một trang web mới ở kích thước đầy đủ.

Hình 9: Maxthon cho phép duyệt web dạng thẻ.

Nhập địa chỉ nhanh: Thủ thuật sau sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian khi nhập các địa chỉ có mở đầu là "www." và kết thúc là ".com". Trước hết, chuyển con trỏ đến thanh địa chỉ bằng cách ấn -. Kế đến, nhập vào địa chỉ trung tâm (ví dụ pcworld) và ấn -, địa chỉ sẽ được tự động chuyển thành , và bạn chỉ cần ấn để bắt đầu. (Lưu ý: thủ thuật này cũng có thể áp dụng cho Firefox). Thiết kế thanh công cụ riêng: Bạn bổ sung một ảnh .bmp vào nền của thanh công cụ của IE. Quá đơn giản. Nếu ảnh này quá nhỏ, IE sẽ tự động phóng to giúp bạn (tuy nhiên, kích thước tối thiểu phải là 10x10). Các bước thực hiện như sau: mở tiện ích chỉnh sửa Registry bằng cách chọn Start.Run, gõ vào lệnh regedit và ấn . Tìm và chọn mục HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Internet Explorer\Toolbar trong khung cửa sổ bên trái, sau đó nhấn phải chuột lên cửa sổ bên phải. Chọn New.String Value và đặt tên là BackBitmapIE5. Nhấn đúp chuột lên khóa mới này, trong hộp thoại Value data, nhập vào đường dẫn tập tin .bmp mà bạn cần sử dụng làm hình nền cho thanh công cụ, ấn để kết thúc. Thoát khỏi Registry và đóng IE. Lần sau, khi mở lại IE, bạn sẽ thấy thanh công cụ xuất hiện cùng hình nền mà bạn vừa đặt. Để loại bỏ hình nền này, bạn chỉ cần xóa khóa BackBitmapIE5.

Hình 10: Thay đổi hình nền cho thanh công cụ của IE.

Mozilla Firefox 1.5

Hình 11: Thay đổi trang web mặc định khi nhấn vào biểu tượng "throbber".

Dùng IE trong Firefox: Một vài website chỉ làm việc khi được xem bằng trình duyệt IE, trong đó có cả trang web Windows Update của Microsoft. Tiện ích bổ sung IE Tab (find.pcworld.com/54108) cho phép bạn chạy IE ngay trong trình duyệt Firefox. Khi bạn truy xuất một trang web yêu cầu IE, tiện ích bổ sung sẽ kích hoạt engine "giả dạng" IE và bắt đầu công việc. Nếu IE Tab không hoạt động, bạn hãy nhấn chuột phải lên trang web đó và chọn View Page in IE Tab. Thậm chí, bạn còn có thể chỉ định các website cần mở với IE trong Firefox bằng cách: chọn Tools.IE Tab Options, nhấn vào thẻ Sites Filter, nhập vào các địa chỉ, nhấn Add và rồi OK để kết thúc.

Khởi động Firefox trong an toàn: Thỉnh thoảng, Firefox cũng gặp trục trặc với các tiện ích bổ sung (extension) hay chế độ hiển thị (theme). Giống Windows XP, Firefox có một chế độ an toàn (Safe Mode) để chạy trình duyệt này mà không kèm bất kỳ tiện ích bổ sung hay cài đặt riêng nào. Trước hết, đóng tất cả cửa sổ Firefox đang mở. Nhấn Start.Run, gõ vào lệnh Firefox.exe –safe-mode và ấn . Một hộp thoại xuất hiện, cho phép bạn reset thanh công cụ, danh sách website thường truy xuất và thiết lập người dùng khác. Khi đã chọn lựa xong, nhấn Continue in Safe Mode.

Thay đổi trang "throbber": Biểu tượng nhỏ dạng vòng ở góc trên bên phải Firefox (xoay khi trình duyệt đang làm việc) được gọi là "throbber". Khi nhấn chuột vào biểu tượng này, bạn sẽ được chuyển đến website "Welcome to Firefox". Nhưng bạn có thể chuyển "throbber" sang một website khác: nhập lệnh about:config trong thanh địa chỉ và ấn . Nhập giá trị browser.throbber.url vào hộp thoại Filter, và rồi nhấn đúp chuột vào mục này trong danh sách bên dưới. Trong hộp thoại "Enter string value", nhập vào địa chỉ URL mà bạn muốn, sau đó ấn hay nhấn OK để kết thúc. Khôi phục Firefox: Khi Firefox gặp sự cố, bạn phải khởi động lại trình duyệt và mở lại các thẻ – thật phức tạp. Tiện ích bổ sung miễn phí Tab Mix Plus (find.pcworld.com/54110) cung cấp nhiều công cụ điều khiển hữu ích. Một khi đã cài đặt xong, khi Firefox "ngã ngựa", bạn chỉ cần khởi động lại trình duyệt và chọn Tools.Session Manager.Last Session. Thậm chí tính năng Session Manager còn có khả năng ghi nhớ tất cả các thẻ đã đóng, giúp bạn nhanh chóng mở lại chúng. Adobe Elements 4 & Photoshop cs2 Thao tác nhanh: Dù có tốc độ xử lý khá nhanh nhưng Elements sẽ còn nhanh hơn nữa nếu bạn sử dụng tiện ích này đúng cách. Khi mở Elements, hãy tắt đi màn hình Welcome và việc này có thể giảm từ 10 đến 20 giây của thời gian khởi động. Ở góc dưới bên trái màn hình Welcome, nhấn Start Up In trong trình đơn thả xuống, chọn Editor, sau đó đóng màn hình Welcome. Một cách khác để tiết kiệm thời gian là: ấn -J để tạo một bản sao cho lớp hiện tại, và ấn ---E để chép toàn bộ hình ảnh trong lớp hiện tại sang một lớp mới.

Hình 12: Cân bằng màu cho các đối tượng trong Photoshop CS2.

Cân bằng màu: Elements thiếu tính năng cân bằng màu (Color Balance) mà Photoshop đã có từ lâu. Tuy nhiên, bạn có thể sử dụng Levels để thay thế. Mở ảnh cần chỉnh và chọn Enhance.Adjust Lightning.Levels (hay ấn -L). Chọn Red (đỏ), Green (xanh lá) hay Blue (xanh dương) từ trình đơn thả xuống Channel, sau đó di chuyển thanh trượt bên dưới. Kênh Red dùng để cân bằng màu đỏ và màu lục lam (cyan); kênh Green dành cho màu xanh lá và màu đỏ đậm (magenta); và kênh Blue dành cho màu xanh dương và màu vàng. Tự động Photoshop CS2: Khả năng ghi và thực hiện lại theo các bước định sẵn chính là sức mạnh của tính năng Actions. Công cụ này giúp tiết kiệm thời gian nhờ khả năng kích hoạt bằng phím tắt. Ấn - để mở bảng Actions, nhấn vào nút Create new set và đặt tên cho tập thao tác chuẩn bị thiết lập. Sau đó, nhấn vào nút Create a new action bên cạnh, đặt tên và gán tổ hợp phím tắt (ví dụ -) và nhấn vào nút Record. Sau đó, lần lượt thực hiện các thao tác và nhấn vào nút Stop khi hoàn tất. Lần sau, mỗi khi cần sử dụng công cụ tự tạo này, bạn chỉ cần ấn -. Chia sẻ hình ảnh: Nếu bạn muốn chia sẻ hình ảnh nhưng thiếu kỹ năng để tạo riêng một website, hãy nghĩ đến tính năng Web Photo Gallery. Photoshop CS2 có thể tạo nhanh nhiều thư viện hình ảnh. Trong CS, mở trình đơn File.Automate.Web Photo Gallery, chọn một template từ trình đơn thả xuống Styles, chọn Banner trong trình đơn thả xuống Options, và đặt tựa trong mục Site Name. Sau đó, bạn xác định thư mục chứa hình ảnh mà mình muốn sử dụng, đặt kích thước cho chúng, chọn một thư mục để chứa các tập tin HTML và những tập tin khác. Nhấn OK, và Photoshop sẽ xử lý các hình ảnh và tạo ra những trang web. Tạo tập tin PDF kích thước nhỏ: Để tạo tập tin PDF với kích thước nhỏ cho một ảnh, bạn đừng thực hiện lệnh "in" ảnh từ Photoshop sang PDF, hay lưu tập tin này ở định dạng Photoshop PDF. Thay vào đó, hãy lưu ảnh này ở định dạng EPS. Sau đó, chọn Image.Mode.CMYK và lưu lại ảnh này với một tên tập tin khác (cũng ở định dạng EPS). Thoát khỏi Photoshop, chạy tiện ích Acrobat Distiller, và rồi mở tập tin EPS thứ hai. Khi công việc hoàn tất, bạn sẽ có một tập tin PDF với kích thước nhỏ gọn như mong muốn. Adobe Acrobat 7 Hiển thị chú thích: Gói phần mềm Acrobat đầy đủ cho phép bạn dễ dàng thêm chú thích vào tập tin PDF. Nhấn chuột vào biểu tượng thanh công cụ Comment & Markup, chọn Add a Note. Nếu gặp tình trạng Acrobat đẩy phần chú thích qua hơn phân nửa màn hình, khắc phục như sau: Chọn Edit.Preferences, đánh dấu mục Commenting trong danh sách Categories và bỏ tùy chọn Create new pop-ups aligned to the edge of the document.

Hình 13: Tùy biến tập tin PDF để in nhanh hơn.

Giấu chú thích: Tính năng chú thích của Acrobat xem ra rất thuận tiện, tuy nhiên nếu có quá nhiều ghi chú đính kèm thì chắc chắn bạn sẽ cảm giác không thoải mái khi xem tài liệu này. Để tạm thời che giấu chúng (chỉ khi bạn sử dụng phiên bản Acrobat đầy đủ chứ không phải Acrobat Reader), bạn chọn Comments.Show Comments & Markup.Hide All Comments. Nếu thanh công cụ Comments được hiển thị, hãy chọn Show.Hide All Comments. Sử dụng Acrobat theo ý riêng: Khi bạn "in" một tập tin sang dạng PDF, Acrobat mặc định sử dụng các thiết lập chuẩn. Để tạo cài đặt riêng: Trong hộp thoại lệnh in của bất cứ ứng dụng nào, chọn PDF Printer (hay Adobe PDF) như thiết bị xuất và nhấn vào nút Properties. Sau đó, chọn thẻ Adobe PDF Settings, nhấn vào nút Edit ở trên phải mục Default Settings. Khi này, bạn có thể tạo cài đặt cho riêng mình. Để in trực tiếp từ màn hình nhanh hơn, nhấn vào General, thay đổi giá trị mục Resolution từ 600 xuống còn 300. Để màn hình của tập tin PDF nhỏ hơn, chọn Images. Ở mục Color Images và Grayscale, đổi giá trị Downsample thành 100 pixels per inch. Ở mục Monochrome Images, nhập vào giá trị 300pixels. Cuối cùng, nhấn vào nút Save as và đặt tên cho những thiết lập vừa tạo. Đổi hình dáng: Bạn tự hỏi tại sao tập tin PDF của một trang web không giống như một trang web thông thường? Có lẽ do trang web không cho phép Acrobat tải lên các font riêng, hoặc cũng có thể Acrobat không cố gắng thực hiện điều này. Để thay đổi cách hành xử này, mở Acrobat, nhấn vào nút Create PDF và chọn From Web Page. Kế đến, nhấn vào nút Settings, trong mục File Type Settings chọn HTML và nhấn tiếp vào nút Settings. Trong thẻ Fonts and Encoding, đánh dấu mục Embed Platform Fonts When Possible. Nhấn OK hai lần và quay trở lại màn hình Create PDF from Web Page, nhấn Create.

Bí quyết phần cứng

MÁY TÍNH ĐỂ BÀN Bổ sung bộ nhớ

Hình 1: Mở rộng bộ nhớ bằng cách gắn thêm đầu đọc thẻ nhớ.

Microsoft cho biết Windows XP đòi hỏi 64MB bộ nhớ RAM nếu bạn chạy các ứng dụng đơn giản, chẳng hạn Notepad. Để thực thi các ứng dụng lớn, Microsoft khuyến cáo RAM cần đạt 128MB nhưng thực tế cho thấy hệ thống sẽ “ngã gục” nếu không có tối thiểu 256MB RAM. Đa phần các máy tính được sản xuất trong vòng 2 năm trở lại đây đều được trang bị RAM 512MB (hệ điều hành Microsoft Windows Vista Premium đòi hỏi bộ nhớ tối thiểu ở mức này) nhưng xem ra con số 1GB sẽ giúp máy tính của bạn vận hành “trơn tru” hơn. Để xem hướng dẫn về cách bổ sung RAM, tham khảo find.pcworld.com/55230. Ngoài ra, để tiết kiệm chi phí trong việc nâng cấp RAM, bạn cần hỏi xem cửa hàng bán linh kiện có thực hiện việc “đổi cũ lấy mới” không? Một vài cửa hàng nhận mua lại RAM cũ hoặc giảm giá RAM mới khi đổi RAM cũ. Gắn thêm đầu đọc thẻ nhớ Việc lấy dữ liệu từ thẻ nhớ sẽ dễ dàng hơn mà bạn không cần phải kết nối máy ảnh số hay thiết bị khác với máy tính bằng cáp USB. Hãy lấp khoảng trống của khoang gắn ổ đĩa 5,25” hay 3,5” bằng một đầu đọc thẻ nhớ gắn trong, chẳng hạn như loại CompUSA Removeable 9-in-1 Flash Media Reader/Writer (find.pcworld.com/55367, Hình 1), giá 25 USD. Nếu tất cả khoang gắn ổ đĩa đều được sử dụng (và bạn không thích đặt thêm một thiết bị gắn ngoài lên bàn làm việc), hãy chuyển đổi (hay bỏ hẳn) ổ đọc đĩa mềm. Còn nếu không ngại sự vướng víu, bạn có thể trang bị một đầu đọc thẻ nhớ gắn ngoài kết nối với máy tính qua cổng USB (hầu hết thiết bị loại này hiện có trên thị trường đều hỗ trợ mọi loại thẻ nhớ thông dụng). Một số nhà sản xuất còn bổ sung một cổng USB 2.0 hay cổng FireWire vào đầu đọc thẻ nhớ để người dùng có thể dễ dàng truy xuất từ phía trước. Không những thế, vài loại đầu đọc thẻ nhớ đắt tiền (có thể trên 100 USD) được trang bị thêm cổng SATA, jack cắm loa và micro, hay thậm chí màn hình LCD bé xíu hiển thị nhiệt độ của CPU. Mở rộng với SATA Nếu đầu đọc thẻ nhớ vừa trang bị không đi kèm cổng kết nối với đĩa cứng SATA gắn ngoài, bạn hãy bổ sung một card cung cấp vài kết nối SATA gắn ngoài. Ví dụ, bộ chuyển đổi 2-Port eSATA PCI của hãng Addonics (find.pcworld.com/55227), giá 29 USD, có thể được sử dụng để cấp nguồn cho bất kỳ đĩa cứng SATA chuẩn 3,5” nào. Nếu muốn chuyển đổi một đĩa cứng gắn trong thành dạng gắn ngoài, bạn cần mua thêm hộp chuyển đổi (hay còn gọi là HDD Box) để nối đĩa cứng IDE/SATA với máy tính thông qua cổng USB 2.0. Bạn có thể dễ dàng tìm mua thiết bị này tại các cửa hàng tin học với giá trong khoảng 10 - 30 USD. Sao lưu gắn ngoài Đĩa cứng gắn ngoài thường đắt tiền hơn loại đĩa cứng gắn trong có cùng dung lượng, nhưng bù lại chúng đem đến sự thuận tiện để sao lưu dữ liệu. Với một đĩa cứng gắn ngoài, bạn có thể sử dụng tiện ích Backup và Task Scheduler của Windows XP để tự động thực hiện công việc sao lưu (xem thêm hướng dẫn tại find.pcworld.com/55228). Một đĩa cứng gắn ngoài cũng giúp thuận tiện hơn trong việc truyền nhận tập tin dung lượng lớn giữa các máy tính, nếu bạn thiết lập thiết bị này làm ổ đĩa chia sẻ trên mạng (hướng dẫn chi tiết tại find.pcworld.com/55326). Hoặc bạn có thể trang bị một đĩa cứng mạng (NAS) để phục vụ cho nhu cầu sao lưu tự do của tất cả các máy tính. Để khôi phục dữ liệu, bạn chỉ cần đơn giản kết nối trực tiếp đến đĩa cứng này và tải các tập tin cần thiết về máy tính. Nâng cấp ổ ghi DVD Nếu máy tính bạn đang sử dụng chỉ được trang bị ổ ghi CD, hãy nghĩ đến việc bổ sung một ổ ghi DVD. Các thế hệ ổ ghi DVD mới nhất đều hỗ trợ các định dạng đĩa DVD thông dụng như DVD+R/RW và DVD-R/RW, kể cả đĩa một lớp hay hai lớp (8,5GB). Vài model ổ ghi còn có khả năng hỗ trợ định dạng đĩa ít thông dụng là DVD-RAM. Do các ổ ghi này cũng có khả năng ghi đĩa CD nên việc bổ sung một ổ quang thứ 2 vào máy tính sẽ giúp bạn đơn giản hóa công việc sao chép. Hiện nay, giá ổ ghi DVD đã giảm đáng kể, có vài model được bán dưới 50 USD. Còn nếu “rủng rỉnh” tiền bạc và cần dung lượng lưu trữ nhiều hơn thì tốt nhất là bạn nên trang bị ổ ghi đĩa DVD Blu-ray, ổ ghi HD-DVD hiện vẫn chưa có mặt trên thị trường. Ép xung hệ thống Khi các hãng sản xuất CPU thiết lập tốc độ cho sản phẩm của mình, họ chọn điểm giao giữa độ tin cậy và hiệu suất hoạt động. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể buộc CPU làm việc “sung” hơn chút ít bằng cách thực hiện ép xung (overclock).

Hình 2: Bộ thu phát sóng Bluetooth gắn ngoài mở rộng khả năng kết nối cho hệ thống.

Vài card đồ họa cũng có thể được ép xung (tham khảo bài “Bí quyết tinh chỉnh hệ thống”, ID: A0503_78). Bạn có thể cải thiện hiệu suất hoạt động của hệ thống bằng cách thay đổi các cài đặt về tốc độ xung nhịp và mức điện áp trong chương trình cài đặt cấu hình của máy tính hoặc điều chỉnh trực tiếp trên bo mạch chủ. Hầu hết dân ép xung chuyên nghiệp thường bắt đầu bằng cách tăng từ từ tốc độ hay mức điện áp trong BIOS, và giảm xuống ngay khi nhận thấy hiện tượng hệ thống vận hành không ổn định hoặc các dấu hiệu bất ổn khác. Để có thêm thông tin về vấn đề ép xung, bạn có thể tham khảo các website như Overclokers.com, Extreme Overcloking (www.extremeovercloking.com) và Overclock.net. Hãy nhớ đọc kỹ mục hướng dẫn cách làm mát (giải nhiệt) vì nhiệt độ trên các chip được ép xung sẽ nóng lên rất nhiều so với bình thường. Tuy nhiên, nếu mua máy tính nguyên bộ từ Dell, Gateway, HP hay của những hãng tên tuổi khác, bạn không thể thực hiện điều này do họ thường “khóa chết” tốc độ của CPU để hạn chế hiện tượng cháy chip. Thay mới CPU Nếu việc ép xung vẫn chưa cung cấp được sự cải thiện tốc độ mà bạn mong muốn thì câu trả lời là cần thay CPU mới. Hãy đọc tài liệu hướng dẫn đi kèm bo mạch chủ (hay tham khảo trên website của hãng sản xuất) để biết được tốc độ CPU mà bo mạch chủ này hỗ trợ. Bạn nên xem hướng dẫn thay CPU tại find.pcworld.com/55235. Làm sạch để tăng tốc Một máy tính không thể đạt đến “đỉnh cao” phong độ nếu như nhiệt độ bên trong thùng máy quá nóng, vì thế hãy thường xuyên làm vệ sinh các lỗ thông gió và bộ phận tản nhiệt. Trước hết, hãy hút bụi (sợi vải, tóc, giấy...) đang che kín các lỗ thông gió phía trước và sau thùng máy. Sau đó, mở thùng máy và cẩn thận thổi sạch các lỗ thông gió, quạt làm mát, bộ phận tản nhiệt bằng 1 bình xịt không khí nén (thường được bán ở các cửa hàng với giá khoảng 7 USD). Các khe, rãnh nhỏ của bộ phận tản nhiệt thường là nơi “hấp dẫn” bụi và các thành phần đầy bụi này có thể dẫn đến tình trạng treo máy, đột ngột tắt máy mà không rõ nguyên nhân hoặc những trục trặc khó hiểu khác. Ngoài ra, bạn cũng cần vệ sinh card đồ họa. Bên trong thùng máy, bạn nên sắp xếp cáp nối gọn gàng, tốt nhất là bố trí chúng dọc theo cạnh của thùng máy để tối ưu sự đối lưu không khí. Hãy đảm bảo các lỗ thông gió không bị che chắn hay quá sát tường hay vách ngăn. Tăng chất lượng âm thanh Trừ khi đang sở hữu một dàn máy giải trí gia đình (home theatre) với hệ thống âm thanh 5.1 kênh hay một máy tính chơi game loại xịn, thì nhiều khả năng là bạn đang thưởng thức âm nhạc trên máy tính thông qua một card âm thanh bình thường (hay chip âm thanh tích hợp trên bo mạch chủ) và 1 cặp loa không có khả năng giả lập các kênh riêng biệt. Để tăng công suất cho dàn âm thanh của máy tính, bạn hãy gắn thêm một bộ khuyếch đại ở ngõ ra tín hiệu âm thanh của card âm thanh. Mở rộng Bluetooth Bluetooth là công nghệ tuyệt vời để kết nối tai nghe không dây và truyền nhận dữ liệu. Tuy nhiên, trong khi nhiều loại điện thoại di động và thiết bị cầm tay được tích hợp khả năng kết nối Bluetooth, hầu hết máy tính để bàn và nhiều model máy tính xách tay lại thiếu tính năng này. Giải pháp được đề ra là gắn thêm một bộ thu phát sóng Bluetooth (Bluetooth dongle) kết nối với máy tính qua cổng USB khi cần thiết (Hình 2). Tại Việt Nam, bạn có thể mua thiết bị này tại các cửa hàng tin học với giá dao động trong khoảng 25 - 50 USD. Ngoài ra, bạn có thể ghé qua địa chỉ find.pcworld.com/55536 để biết thêm thông tin về công nghệ Wibree của Nokia, được cho rằng có khả năng cải thiện khả năng kết nối Bluetooth.

101 phần mềm rẻ mà hay

Phần mềm và dịch vụ miễn phí đang tràn ngập trên Internet, cung cấp vô số công cụ hiệu quả để bạn tha hồ test chiếc máy tính của mình từ tăng tốc Windows, nâng cấp bảo mật, sao lưu hệ thống, soạn thảo văn bản trực tuyến, chỉnh sửa ảnh cho đến tạo blog. Hãy cùng chúng tôi điểm qua 101 ứng viên xuất sắc nhất được Ban Biên Tập và độc giả tạp chí PC World Mỹ bình chọn.

Tìm kiếm trên máy tính

Quán quân - Google Desktop Search (desktop.google.com): Không những "chế ngự" lãnh địa Internet, Google đã và đang xâm lấn vùng đất PC với con át chủ bài Google Desktop Search (GDS). Phần mềm này mang tính năng tìm kiếm nhanh và chính xác mà Google từng thể hiện trên nền web xuống máy tính. GDS nhận yêu cầu tìm kiếm từ người dùng và hiển thị kết quả trong cùng một cửa sổ trình duyệt. Điểm đáng chú ý: sau khi GDS được cài đặt, nếu bạn thực hiện tìm kiếm thông qua trang chủ Google thì kết quả cuối cùng cũng sẽ bao gồm những kết quả tìm kiếm trên máy tính. Copernic Desktop Search (www.copernic.com): Với giao diện được thiết kế gần gũi với người dùng máy tính, có thể xem đây là công cụ tìm kiếm dễ sử dụng nhất hiện nay. Windows Desktop Search (find.pcworld.com/56747): Phần mềm tìm kiếm trên máy tính của Microsoft khai thác tối đa lợi thế "sân nhà” để cung cấp thêm khả năng tích hợp công cụ này vào cả tiện ích thư điện tử Microsoft Outlook lẫn Outlook Express. Yahoo Desktop Search (desktop.yahoo.com): Một trong những tính năng hấp dẫn mà phần mềm này cung cấp là cho phép người dùng xem trước tập tin ở mọi định dạng.

Hình 1: FreshUI cung cấp những công cụ hiệu quả để bạn tinh chỉnh Windows XP.

Tùy biến Windows XP

Quán quân - Fresh UI (www.freshdevices.com): Là loại vũ khí "hạng nặng", FreshUI cho phép bạn thay đổi các thông số cài đặt của Windows XP, trong đó có những thông số mà đa số người dùng máy tính chưa từng biết đến. Muốn thay đổi giao diện của Windows? Tùy biến thanh trình đơn Start? Chỉnh sửa các cài đặt kết nối mạng và Internet? Tất cả đều là "chuyện nhỏ” với FreshUI. Microsoft PowerToys for Windows XP (find.pcworld.com/56138): Ai bảo Microsoft không thể viết được phần mềm xuất sắc? Những công cụ tinh chỉnh hệ thống dễ sử dụng có trong tiện ích này sẽ cho phép bạn tùy biến Windows XP bằng nhiều cách khác nhau. Tweak and Tune (find.pcworld.com/56755): Dù không cung cấp nhiều tùy chọn và công cụ như FreshUI nhưng tiện ích này dễ sử dụng và đi kèm một giao diện trực quan.

Tinh chỉnh Windows Vista

Quán quân - Tweak VI Basic (find.pcworld.com/56750): Nếu muốn thực hiện những tinh chỉnh quan trọng trên Vista, bạn nên sử dụng tiện ích này. Microsoft dường như đã phá lệ khi làm cho Vista trở nên khó điều khiển ngay cả với người dùng thành thạo. Tuy nhiên, Tweak VI cung cấp hàng trăm cách thức để điều chỉnh hệ điều hành này mà nếu bạn tự mình thực hiện sẽ cực kỳ khó khăn. Bất kể là bạn muốn "bẻ khóa" trình đơn Start, đặt một tấm ảnh lên thanh công cụ của trình duyệt IE hay tối ưu bộ nhớ CPU, hãy nghĩ đến Tweak VI. VistabootPRO (www.vistabootpro.org): Thông thường, để thay đổi cách thức mà Windows Vista khởi động thì bạn phải học qua những thủ thuật đầy phức tạp của công cụ dòng lệnh BCDEdit. Thật may mắn, tiện ích VistabootPro sẽ giúp bạn dễ dàng kiểm soát quá trình chuẩn bị và khởi động của Windows Vista mà không phải sử dụng đến BDCEdit. Easy BCD (find.pcworld.com/56752): Cũng có chức năng chỉnh sửa BCD nhưng tiện ích này thích hợp hơn cho công việc cấu hình một máy tính chạy Vista hay hệ điều hành khác, chẳng hạn như Linux và Windows XP.

Hình 2: Tweak VI cung cấp 100 cách thức khác nhau để tùy biến Windows Vista.

Tin nhắn, thoại và video Quán quân - Meebo (www.meebo.com): Làm thế nào để sử dụng cùng lúc nhiều dịch vụ gửi nhận tin nhắn (Instant Message - IM)? Meebo là giải pháp hữu hiệu nhất. Dịch vụ "trung gian" này cho phép bạn đăng nhập đồng thời vào 7 dịch vụ tin nhắn như AIM, Google Talk, ICQ, Jabber, MSN Live Messenger, Yahoo Instant Messenger và Meebo. Bạn sẽ thấy được toàn bộ danh bạ liên lạc trên một danh sách và có thể liên lạc người thân, bạn bè hay đồng nghiệp qua một giao diện duy nhất (hay nói chính xác là một cửa sổ trình duyệt). Điều này thật tuyệt vời để tán gẫu trong quá trình di chuyển hay khi sử dụng máy tính công cộng vì bạn không phải tải về ứng dụng, mọi thứ đều có sẵn trên trang chủ Meebo.

Hình 3: Avast có thể bảo vệ hộp thư cá nhân và máy tính của bạn khỏi virus.

Jajah (www.jajah.com): Bạn có thể sử dụng dịch vụ này để thực hiện các cuộc gọi nội hạt, đường dài và quốc tế miễn phí từ chiếc điện thoại để bàn hiện có của mình. Lưu ý, số điện thoại gọi đi cũng như số điện thoại nhận cuộc gọi phải được đăng ký trước với Jajah và người dùng được cung cấp 30 phút gọi miễn phí mỗi ngày. Tất cả những gì bạn cần làm là nhập số điện thoại của bạn và số điện thoại cần gọi tại trang chủ dịch vụ, sau đó điện thoại của bạn sẽ đổ chuông, nhấc ống nghe lên và cuộc gọi đã sẵn sàng. Skype (www.skype.com): Ngoài chức năng tán gẫu, Skype còn cho phép thực hiện cuộc gọi miễn phí giữa các tài khoản Skype, hỗ trợ thoại kèm hình ảnh và gọi điện thoại quốc tế giá rẻ. Gizmo (www.gizmoproject.com): Cho phép thực hiện cuộc gọi miễn phí đến các tài khoản Google Talk, Windows Live hay Yahoo Messenger và Gizmo. Gizmo cũng tích hợp với Asterisk PBX; do vậy nếu công ty của bạn sử dụng hệ thống tổng đài điện thoại dựa trên nền tảng Asterisk, bạn có thể đăng nhập và nhận các cuộc gọi theo cách này. Yahoo Messenger (messenger.yahoo.com): Nhờ cung cấp tính năng hội nghị truyền hình, các biểu tượng vui nhộn và âm thanh độc đáo, Yahoo Messenger được độc giả PC World Mỹ bình chọn ở vị trí thứ 2 sau Windows Live Messenger. Trillian (www.ceruleanstudios.com): Giống Meebo, Trillian cho phép đăng nhập nhiều dịch vụ IM cùng lúc. Tuy nhiên, đây là một phần mềm chứ không phải dịch vụ trực tuyến. Windows GAIM (find.pcworld.com/56740): Phiên bản dành cho Windows của tiện ích mã nguồn mở miễn phí này cho phép bạn đăng nhập và kết nối với nhiều mạng IM khác nhau, bao gồm AIM, ICQ, IRC, Jabber, MSN, Yahoo và nhiều dịch vụ khác nữa. Google Talk (www.google.com/talk): Dù không có "nền tảng" được cài đặt lớn như những tiện ích IM khác nhưng Google Talk có giao diện rõ ràng, đơn giản và tính năng thoại hiệu quả.

Phần mềm bảo mật Quán quân - Avast (www.avast.com): Đa số các phần mềm bảo mật hiệu quả thường đắt đỏ nhưng Avast là trường hợp ngoại lệ. Đây là một trong số vài phần mềm phòng chống virus miễn phí có sức mạnh ngang ngửa với những phần mềm có thu phí. Avast cung cấp hơn 7 chế độ bảo mật, các công cụ giúp duyệt web an toàn và khả năng phòng chống virus ở chế độ thời gian thực dành cho hệ điều hành cũng như Outlook. Avast có khả năng tự động tải về và cài đặt các bản nâng cấp, tương thích với Windows Vista và XP. ZoneAlarm (www.zonealarm.com): Phần mềm tường lửa miễn phí này đủ khả năng đánh bại bất kỳ tính năng tường lửa nào mà Microsoft đem vào Windows, kể cả những tính năng trong Windows Vista. ZoneAlarm cung cấp khả năng bảo vệ luồng dữ liệu vào/ra trên mạng. AVG Anti-Virus Free (free.grisoft.com/doc/1): Có khả năng chống virus và tin tặc, phần mềm này làm việc với cả Windows Vista và những phiên bản Windows trước đó. SMAC (www.klcconsulting.net/smac): Tiện ích này cho phép bạn thay đổi địa chỉ MAC của một card mạng không dây. Bạn có thể sử dụng SMAC để thực hiện một thử nghiệm về bảo mật hay thiết lập sự "riêng tư” cho máy tính của mình. Microsoft Windows Defender (find.pcworld.com/56636): Dù không phải là một người hâm mộ phần mềm bảo mật của Microsoft nhưng chắc chắn bạn cũng sẽ thích một vài tính năng ở công cụ này. Chẳng hạn như Software Explorer, cho phép vô hiệu hóa các ứng dụng tự khởi chạy cùng lúc với quá trình khởi động của Windows. Spybot Search & Destroy (find.pcworld.com/51646): Thực tế cho thấy, không phần mềm bảo mật nào có thể phát hiện và tiêu diệt được tất cả spyware. Là phần mềm phòng chống spyware được nhiều người yêu thích, Spybot xứng đáng có mặt trong hàng phòng ngự cho máy tính của bạn.

Phần mềm giải trí Quán quân - VLC Media Player (www.videolan.org/vlc): Nếu thường xuyên sử dụng tiện ích Windows Media Player để xem phim, bạn chắc chắn sẽ gặp phải trường hợp một số tập tin không thể phát được bởi vì thiếu codec. Thay vì phải vất vả lục tung Internet để tìm kiếm codec, hãy sử dụng VLC. Phần mềm này không những có thể phát nhiều định dạng tập tin đa phương tiện, đĩa DVD/VCD mà còn hỗ trợ nhiều giao thức truyền phát (streaming) nội dung số khác. iTunes (www.itunes.com): Cùng được độc giả PC World Mỹ bình chọn là những tiện ích xem video yêu thích nhất, iTunes được đánh giá là "một hình mẫu cho tính năng quản lý bài hát và tùy biến danh sách playlist". Foobar2000 (www.foobar2000.org): Phần mềm nghe nhạc đơn giản này khi hoạt động sẽ không chiếm dụng nhiều bộ nhớ RAM và tài nguyên hệ thống, hỗ trợ nhiều định dạng tập tin âm thanh.

Hình 4: Với Picasa, việc tìm kiếm, quản lý và chỉnh sửa ảnh có thể thực hiện một cách dễ dàng.

Chỉnh sửa ảnh Quán quân - Google Picasa (picasa.google.com): Tại sao phải trả hàng trăm đôla cho một phần mềm xử lý đồ họa trong khi bạn có thể sử dụng một tiện ích miễn phí thuộc hàng "sao" như Google Picasa? Tiện ích chỉnh sửa và chia sẻ hình ảnh từ Google này được cả biên tập viên và độc giả PC World Mỹ bình chọn. Picasa có giao diện đẹp, xuất sắc trong tính năng quản lý bộ sưu tập cũng như cho phép người dùng dễ dàng sử dụng các công cụ chỉnh sửa ảnh. Snapfire (www.snapfire.com): Tiện ích này cho phép người dùng dễ dàng chỉnh sửa, quản lý và chia sẻ bộ sưu tập ảnh của mình.

Irfanview (www.irfanview.com): Dù đã xuất hiện từ khá lâu nhưng Irfanview vẫn được đánh giá là tiện ích xem ảnh miễn phí tốt nhất với khả năng hỗ trợ tất cả định dạng tập tin ảnh, cho phép tạo slideshow và thực hiện những tác vụ khác chẳng hạn như loại bỏ mắt đỏ. StudioLine Photo Basic (find.pcworld.com/56625): Phần mềm tuyệt vời để lưu trữ và quản lý bộ sưu tập ảnh. Microsoft Photo Info (find.pcworld.com/56626): Phần mềm hữu ích này được tích hợp trực tiếp vào Windows Explorer, cho phép bạn xem trước một ảnh và các siêu dữ liệu liên quan bằng cách nhấn phải chuột lên tập tin ảnh đó. FastStone MaxView (www.faststone.org): Bạn có thể dễ dàng cất tiện ích chỉnh sửa ảnh "tí hon" này (1,3MB) trên một chiếc đĩa mềm hay bút nhớ USB. Xin đừng vội "trông mặt mà bắt hình dong", FastStone MaxView cung cấp nhiều công cụ chỉnh sửa ảnh như xoay/lật, điều chỉnh kích thước hay làm mờ ảnh. Media Purveyor (www.mediapurveyor.com): Nếu bạn phải lưu trữ hàng "gi" các tập tin nhạc, phim ảnh và ảnh chụp thì phần mềm miễn phí này đáng để bạn quan tâm. Không chỉ cung cấp tính năng chỉnh sửa ảnh, Media Purveyor cho phép quản lý và sắp xếp thư viện đa phương tiện. Ngoài ra, ứng dụng còn lập chỉ mục cho thư viện để dễ dàng tìm kiếm, phát các tập tin âm thanh và video. GIMP - GNU Manipulation Program (www.gimp.org): Dành cho tín đồ của phần mềm mã nguồn mở; dù không dễ sử dụng nhưng gần như có đủ sức mạnh của Photoshop. Paint.Net (find.pcworld.com/56630): Phần mềm chỉnh sửa mạnh mẽ này cho phép người dùng phục hồi không giới hạn những tác vụ vừa thực hiện và vô số hiệu ứng đặc biệt. Thậm chí, bạn còn có thể xử lý theo từng lớp (layer).

Email miễn phí Quán quân - Gmail (www.gmail.com): Một tượng đài khó đánh đổ đối với nhiều dịch vụ email miễn phí chính là Gmail. Dịch vụ webmail này không những cung cấp nhiều dung lượng lưu trữ hơn những gì bạn cần thiết, Gmail còn có giao diện đẹp, tốc độ đáp ứng nhanh và nhiều tính năng tiềm ẩn khác. Ngoài ra, Gmail còn có thể làm việc với tiện ích gửi nhận email hiện tại của bạn. Bạn cũng có thể sử dụng Gmail để chuyển tiếp email sang các tài khoản khác (chọn Settings.Forwarding and POP để cấu hình cả hai tùy chọn trên). Gmail cũng cho phép thiết lập các quy luật để kiểm soát email nhận được tự động.

Hình 5: Gmail cung cấp miễn phí nhiều tính năng hơn so với các dịch vụ webmail khác.

Yahoo Mail (mail.yahoo.com): Hãy luôn để mắt đến dịch vụ này bởi vì Yahoo hiện đang thử nghiệm một phiên bản mới. Dịch vụ này có giao diện đẹp và hoạt động giống ứng dụng email trên máy tính để bàn hơn là dịch vụ webmail thông thường. Microsoft Windows Live Mail (find.pcworld.com/56638): Dịch vụ này từng được biết đến trước đây dưới tên gọi Hotmail vừa được "tân trang" lại đáng kể, trông hấp dẫn và giống với Outlook. Spamato (www.spamato.com): Quá chán nản với hàng đống thư rác trong hộp thư của mình? Tiện ích bổ sung dành cho Outlook, Thunderbird và Mozilla Mail sẽ làm mọi thứ có thể để loại bỏ tận gốc những email không mời mà đến. Thunderbird (find.pcworld.com/56640): Tiện ích gửi nhận email này có giao diện đơn giản nhưng đẹp mắt, đi kèm tính năng lọc thư rác, chống website lừa đảo, tìm kiếm nhanh và kiểm tra từ vựng. Eudora (www.eudora.com): Tiện ích gửi nhận email được yêu thích này đã xuất hiện từ khá lâu. Người dùng nào từng trải qua trạng thái quá tải email (gần như ai cũng thế) ắt hẳn sẽ yêu thích cách thức sắp xếp email dựa trên các thư mục của Eudora. IncrediMail (www.incredimail.com): Nếu bạn thích chèn các hình ảnh động, hiệu ứng 3D, âm thanh và nhiều thứ màu mè khác vào email, phần mềm này là sự lựa chọn hợp lý.

Chia sẻ tập tin Quán quân – AllPeers (www.allpeers.com): Bạn cần chia sẻ tập tin? Hãy quên việc sử dụng các tiện ích email, BitTorrent và gửi nhận tin nhắn - bởi vì bạn có một giải pháp mới hiệu quả hơn. AllPeers, hoạt động với Firefox (phiên bản dành cho IE đang được lên kế hoạch phát triển) cho phép bạn thiết lập các thư mục để chia sẻ tập tin. Bạn có thể chỉ định những ai được truy xuất các tập tin này, gửi tin nhắn đến họ thông báo các tập tin đã sẵn sàng để tải về. Ngoài ra, bạn có thể chia sẻ trang web và hình ảnh, có thể xem bất kỳ tập tin giải trí nào nhận được từ người dùng khác ngay trong Firefox. Pando (www.pando.com): Phần mềm chia sẻ ngang hàng này cho phép bạn dễ dàng nhận các tập tin dung lượng lớn thông qua các tiện ích email hay tin nhắn tức thời. Tiện ích này thực sự hữu ích bởi vì hầu hết nhà cung cấp dịch vụ ISP đều hạn chế dung lượng tập tin đính kèm khi gửi và nhận email. uTorrent (www.utorent.com): Dù chuẩn BitTorrent là giao thức tốt nhất để chia sẻ tập tin nhưng uTorrent lại hiệu quả hơn so với tiện ích BitTorrent. Phần mềm này có những tính năng bổ sung như công cụ hạn chế băng thông tải lên và tải xuống. Sao lưu và đồng bộ tập tin Quán quân - Mozy (www.mozy.com): Các phần mềm, website sao lưu thông thường chỉ cung cấp những tính năng cơ bản và hy vọng bạn sẽ trả phí để sử dụng những tính năng nâng cao. Đó không phải trường hợp của Mozy, một dịch vụ sao lưu trực tuyến đầy đủ tính năng. Ví dụ, bạn có thể chỉ sao lưu các tập tin có sự thay đổi, qua đó tiết kiệm đáng kể thời gian và không gian lưu trữ. Bạn cũng có thể duyệt qua hồ sơ sao lưu trong 30 ngày để xác định các phiên bản trước đây của một tập tin. Người dùng am tường về kỹ thuật sẽ hài lòng với tính năng điều tiết băng thông cho công việc sao lưu, hay tạm ngưng quá trình sao lưu khi mức độ sử dụng CPU vượt một giá trị định sẵn. Bạn được cung cấp miễn phí 2GB dung lượng lưu trữ; trên mức này, bạn phải trả phí sử dụng.

Hình 6: Allpeers cho phép bạn chia sẻ hình ảnh, nhạc và video thông qua trình duyệt Firefox.

MediaMax (www.mediamax.com): Bạn nghĩ gì về 25GB dung lượng lưu trữ miễn phí? Đó chính là những gì bạn có được từ MediaMax.

XDrive (www.xdrive.com): với dịch vụ này, bạn sẽ được cung cấp miễn phí 5GB dung lượng lưu trữ, một tiện ích sao lưu và một cách thức để chia sẻ thư mục với người dùng khác. Microsoft SyncToy (find.pcworld.com/56648): Phần mềm miễn phí từ Microsoft cho phép bạn giữ cho các thư mục trên các máy tính khác nhau được tự động đồng bộ - một công cụ tuyệt vời để đồng bộ dữ liệu giữa máy tính để bàn và máy tính xách tay. Everyday Auto Backup (find.pcworld.com/56778): Nếu đang tìm kiếm phần mềm đơn giản để sao lưu dữ liệu, hãy thử sử dụng công cụ này. Microsoft Foldershare (www.foldershare.com): Sử dụng công cụ này để đồng bộ các tập tin với nhiều máy tính - kể cả máy Apple - thông qua Internet.

Dịch vụ và ứng dụng văn phòng Quán quân - Zoho (www.zoho.com): Điều làm cho Zoho giành được chiến thắng chính là nhờ dịch vụ này không chỉ đơn thuần là sao y toàn bộ tính năng của Microsoft Office. Hoạt động trên nền web, Zoho cho phép bạn làm việc cộng tác với người dùng khác ngay trên tài liệu của mình. Ngay cả những tính năng ở các ứng dụng cơ bản của Zoho cũng đánh bại những gì mà Microsoft Office cung cấp, ví dụ cho phép các tài liệu HTML và nặng về đồ họa - về phương diện này, Zoho vượt xa Word. Dịch vụ này bao gồm một ứng dụng xử lý văn bản, bảng tính, trình chiếu và nhiều ứng dụng khác đang được bổ sung liên tục.

Hình 7: Dịch vụ Mozy cung cấp miễn phí 2GB dung lượng lưu trữ.

Portable Apps (www.portableapps.com): Thật bực bội khi không thể mang theo bên mình tất cả ứng dụng và dữ liệu trong những lúc di chuyển? Hãy chép phần mềm này vào một chiếc bút nhớ USB, máy nghe nhạc iPod hay đại loại những thiết bị tương tự, cắm vào máy tính và tất cả ứng dụng - cộng với danh bạ liên lạc, tài liệu và bookmark trình duyệt - sẽ sẵn sàng để bạn sử dụng. Google Docs and Spreadsheets (docs.google.com): Giống Zoho, dịch vụ Google Docs and Spreadsheets trên nền web cho phép bạn làm việc với người dùng khác cũng như tạo và chỉnh sửa các tài liệu, bảng tính. Tính năng làm việc của dịch vụ này thật đáng giá và nó sử dụng tính năng tìm kiếm của Google để tìm tài liệu nhanh chóng. Num Sum (www.numsum.com): Ngoài việc cung cấp tất cả tính năng mà người dùng mong đợi, Num Sum còn cung cấp một website xã hội, nơi bạn có thể chia sẻ bảng tính với người dùng khác. Ajax 13 (www.ajax13.com): Website này có nhiều tính năng hơn đối thủ Zoho, bao gồm mọi thứ từ ứng dụng xử lý văn bản cho đến tiện ích vẽ đồ họa, bảng tính, trình chiếu và thậm chí cả một ứng dụng đa phương tiện. OpenOffice.org (www.openoffice.org): Không cảm thấy thích thú với các ứng dụng văn phòng trên nền web? Bạn hãy tải về OpenOffice.org, một đối thủ đáng gờm của Microsoft Office. Bộ ứng dụng miễn phí này cung cấp tiện ích xử lý văn bản, bảng tính, trình chiếu và cơ sở dữ liệu.

Quản lý thời gian Quán quân - Backpack (www.backpackit.com): Quản lý nhiều dự án không phải là một công việc dễ dàng. Với mỗi dự án, bạn tạo một trang riêng biệt, bao gồm danh sách công việc cần làm, văn bản, ghi chú, các đường link, hình ảnh và nhắc nhở. Backpack cũng cung cấp lịch làm việc và nếu sử dụng Apple iCal, Mozilla Calendar hay bất kỳ ứng dụng nào hỗ trợ định dạng iCalendar, nhắc nhở của bạn sẽ được tự động bổ sung vào lịch làm việc của Backpack. Bạn thậm chí có thể gửi nhắc nhở qua email hay điện thoại di động. Google Notebook (www.google.com/notebook): Nếu bạn cần một cách thức đơn giản để lưu các ghi chú từ các trang web, sắp xếp và sau đó tìm kiếm chúng, hãy chọn Google Notebook. Sticky Notes (www.sticky-notes.com): Phần mềm này cho phép bạn tạo ra các nhắc nhở "ảo" để dán lên màn hình desktop máy tính. Easy To-Do (www.xanadutools.com): với phần mềm đơn giản này, bạn có thể nhanh chóng tạo và theo dõi danh sách việc cần làm của mình.

Hình 8: Zoho cung cấp bộ ứng dụng văn phòng trực tuyến mạnh mẽ với tính năng làm việc cộng tác độc đáo.

Dọn dẹp Registry Quán quân - TweakNow RegCleaner Standard (find.pcworld.com/56754): Tiện ích có khả năng tự động quét Registry hệ thống và phát hiện các trục trặc. Sau khi bạn khảo sát những thay đổi và ra lệnh cho phần mềm thực hiện nhiệm vụ, TweakNow sẽ tiến hành dọn dẹp Registry. Clean My Registry (find.pcworld.com/56756): Dù không cung cấp nhiều thông tin như TweakNow nhưng tiện ích này có khả năng nhanh chóng quét sạch "rác" trong Registry.

Kiểm soát phần cứng

Quán quân - Belarc Advisor (find.pcworld.com/54965): Nếu đang tìm kiếm công cụ báo cáo chi tiết phần cứng, phần mềm này đáng để bạn quan tâm. Phần mềm bắt đầu với những thông tin cơ bản, chẳng hạn như tên nhà sản xuất, dung lượng RAM và đĩa cứng, chủng loại và tốc độ CPU. Belarc cũng hiển thị tên nhà sản xuất bo mạch chủ, đĩa cứng, số seri của thùng máy, chủng loại và tốc độ bus, thiết bị đa phương tiện và nhiều thông số khác. SpeedFan (find.pcworld.com/55716): Đây là một công cụ thích hợp cho dân mê ép xung bởi có khả năng theo dõi nhiệt độ hệ thống và tốc độ quạt làm mát. Lý do chính làm cho phần mềm này đáng giá là cho phép bạn dễ dàng ép xung máy tính và chỉnh tốc độ quạt làm mát để hệ thống không bị "bốc cháy". M2 Information (find.pcworld.com/56643): tiện ích này có thể thực hiện kiểm tra nhanh hệ thống và liệt kê những thông tin chi tiết, chẳng hạn như chủng loại và tốc độ CPU, dung lượng RAM và thông số đĩa cứng.

Hình 9: Với Belarc, bạn có thể nhanh chóng khám phá những thông số phần cứng và phần mềm của máy tính.

Web cá nhân Quán quân - Pageflakes (www.pageflakes.com): Thời của trang chủ (home page) đã qua, điều bạn thực sự mong muốn hiện nay là Webtop - một không gian web cá nhân, nơi có thể tùy biến theo ý thích các nguồn tin tức, công cụ tán gẫu, thông tin thời tiết và nhiều thứ lặt vặt khác. Với Pageflakes, bạn có thể xây dựng Webtop từ các thành phần như nguồn tin, YouTube và các website tương tự. Bạn cũng có những công cụ như danh bạ liên lạc, sổ tay ghi chú, đồng hồ và thậm chí còn có 1 widget cho phép đọc các email. Không những thế, trong lúc rảnh rỗi, bạn có thể thư giãn với trò giải đố Sudoku. Netvibes (www.netvibes.com): Với hàng tá nguồn tin và widget để lựa chọn, bạn sẽ nhận thấy Netvibes dễ dàng để xây dựng chính xác trang web mà bạn mong muốn. Protopage (www.protopage.com): Website này cung cấp nhiều truyện tranh, podcast, video và widget. Google Personalized Home (www.google.com/ig): Đối với người dùng yêu thích sự đơn giản, Webtop "gọn gàng" này cung cấp một giao diện chỉ toàn là văn bản, nhưng bên cạnh đó là một loạt các nguồn tin và công cụ khá hấp dẫn. Windows Live (www.live.com): Dù Webtop của Microsoft có một giao diện tích hợp và lược bỏ nút nhấn, nhưng lại cung cấp nhiều nội dung có khả năng tùy biến, thêm vào đó là khả năng truy xuất đến Windows Live Mail hay Hotmail.

Nhật ký trực tuyến Quán quân - Google Blogger (www.blogger.com): Nhờ ưu điểm dễ khởi tạo và sử dụng, Blogger đã trở thành "mái nhà” chung cho hàng chục ngàn cư dân blog trên toàn thế giới. Không những thế, dịch vụ này cũng cung cấp nhiều công cụ mạnh mẽ khác như khả năng tự tạo nguồn tin RSS, cập nhật bài viết qua email. WordPress (www.wordpress.com): Một đối thủ nặng ký cho nhiều dịch vụ blog hiện nay chính là WordPress, một sản phẩm từ cộng đồng phát triển phần mềm mã nguồn mở WordPress.org.

Live Journal (www.livejourney.com): Website này cho phép bạn tạo các tạp chí cá nhân và chia sẻ chúng với bạn bè, người thân. LiveJournal cũng cung cấp những tính năng cộng đồng dễ sử dụng để bạn liên lạc với người dùng khác có mong muốn chia sẻ sở thích với bạn. Microsoft Windows Live Space (spaces.live.com): Dù không phức tạp như những website tạo nhật ký trực tuyến khác, dịch vụ này cho phép khởi tạo trang blog và cập nhật nội dung một cách đơn giản. Ngoài ra, một cộng đồng lớn từ Microsoft đang chờ đợi bạn. AOL People Connection (peopleconnection.aol.com/journals): AOL giúp việc tạo blog dễ dàng. Tuy nhiên, số lượng thành viên đông đảo chính là điểm hấp dẫn bạn nhất. Yahoo 360 (360.yahoo.com): Dù hiện đang trong giai đoạn thử nghiệm Beta nhưng Yahoo 360 đơn giản hóa công việc khởi tạo trang blog cũng như cập nhật thông tin.

Hình 10: Bloglines là dịch vụ web nhưng hoạt động giống một ứng dụng trên máy tính.

Đọc tin rss trực tuyến Quán quân - Bloglines (www.bloglines.com): Dịch vụ trên nền web này có tốc độ tải nhanh, cung cấp giao diện phức tạp và cung cấp những phản hồi mạnh mẽ khiến bạn nghĩ rằng mình đang sử dụng một phần mềm tải dữ liệu. Bloglines cho phép người dùng dễ dàng đăng ký và đọc các nguồn tin. Tính năng Clippings cho phép bổ sung bất kỳ trang blog hay website nào vào một thẻ Clipping đặc biệt. Bằng cách này, bạn có thể giữ các trang một nơi riêng biệt để dễ dàng sửa đổi. Ngoài ra, tính năng Clip Blogs cũng cho phép cất giữ những trang blog để dùng riêng tư hay chia sẻ với người dùng khác. NewsGator Online (www.newsgator.com): Xếp sau Bloglines, dịch vụ trực tuyến này cung cấp các nguồn tin một cách rõ ràng và không kèm những thông tin không cần thiết. Google Reader (www.google.com/reader/view): Google thể hiện sự vượt trội ở nhiều phương diện nhưng xem ra thì hãng này không mấy quan tâm đến vấn đề giao diện. Giao diện ở hầu hết các phần mềm trên nền web của Google đều đơn giản. Dù website này thực hiện tốt chức năng chính của mình nhưng người dùng không rành về kỹ thuật sẽ cảm thấy bối rối bởi giao diện ít người biết đến.

Phần mềm đọc tin rss

Hình 11: Sage dễ sử dụng và hiệu quả trong việc quản lý các nguồn tin RSS.

Quán quân - Sage (www.mozdev.com): Đâu là cách tốt nhất để tích hợp nguồn tin RSS và trang web? Đừng sử dụng một tiện ích đọc tin RSS độc lập. Đó chính là bí mật đằng sau Sage, được tích hợp trực tiếp vào Firefox (chứ không phải là IE). Việc sử dụng thật đơn giản: nhấn biểu tượng Sage trên thanh công cụ, Sage sẽ xuất hiện ở bên trái. Bất cứ khi nào bạn ghé qua một trang web có nguồn tin RSS, bạn nhấn vào nút Discover Feeds để bổ sung nguồn tin. Sau đó phần còn lại của cửa sổ Firefox sẽ trở thành nơi đọc tin. Sega cho phép sắp xếp các thư mục, tìm kiếm trong các nguồn tin và trích xuất hay đồng bộ danh sách các nguồn tin. Active Web Reader (www.deskshare.com/awr.apsx): Nếu bạn cần một tiện ích bổ sung có chức năng đọc tin RSS cho IE, hãy tải về tiện ích dễ sử dụng này. Active Web Reader cho phép sắp xếp các nguồn tin theo chủng loại, trích xuất và đồng bộ nhóm các nguồn tin, và tìm kiếm các nguồn tin. Tristana RSS Reader (find.pcworld.com/56610): Người hâm mộ Microsoft Outlook chắc chắn sẽ thích tiện ích này. Tristana bắt chước giao diện tổng thể của Outlook với các thư mục ở bên trái và cửa sổ hiển thị nội dung các tin RSS ở bên phải. Tiện ích cũng có thể tải về các podcast. MCE RSS Reader (find.pcworld.com/56611): Đây là tiện ích đọc tin có một điểm khác biệt: tải các nguồn tin RSS về và sau đó hiển thị trên Media Center PC. Nhưng có bao giờ bạn tự hỏi tại sao nhiều người lại thích như vậy? Vài nguồn tin RSS hiện nay còn bao gồm videocast (hay còn gọi là vodcast) nhưng Windows Media Center cũng gặp trục trặc với một số định dạng video nhất định.

Website phim ảnh Quán quân - YouTube (www.youtube.com): Dù YouTube đang sở hữu bộ sưu tập video lớn nhất hiện nay nhưng cho phép người dùng dễ dàng tìm kiếm nhờ các đoạn video được sắp xếp tốt. Không những thế, bạn có thể dễ dàng chép các đoạn video cá nhân lên YouTube, các đoạn video khi streaming về máy tính nhanh và thể hiện trơn tru. Blinkx (www.blinkx.com): Không chỉ là một website phim ảnh, Blinkx còn là một engine tìm kiếm trên các website được chọn sẵn để tìm kiếm video. Website có mối liên hệ với trên 100 công ty nội dung và giải trí, vì thế bạn sẽ tìm được nhiều video từ những website tin tức hàng đầu. Yahoo Video (video.yahoo.com): Đây cũng là website lý tưởng dành cho những ai yêu thích sưu tầm video. Giao diện "thông thoáng" sẽ làm hài lòng người dùng thích sự đơn giản. Google Video (video.google.com): Dù đã mua lại YouTube nhưng Google vẫn duy trì website này và cung cấp nhiều đoạn video hấp dẫn.

Thay thế Notepad

Hình 12: NoteTab Light có thể mở nhiều văn bản cùng lúc và loại bỏ mã HTML.

Quán quân - NoteTab Light (www.notetab.com): Tiện ích này có rất nhiều cải tiến so với Notepad của Windows. Bạn có thể mở cùng lúc nhiều tập tin chứ không chỉ một như trong Notepad. Mỗi tập tin sẽ được hiển thị trong một thẻ riêng, vì thế việc chuyển đổi giữa chúng dễ dàng. NoteTab cũng trang bị tất cả những công cụ tiện lợi, chẳng hạn như tính năng loại bỏ mã HTML khỏi tài liệu, một Paste Board có thể tự động lưu các đoạn văn bản được cắt ra và nhiều tính năng khác. Crimson Editor (www.crimsoneditor.com): Bạn cần thay thế Notepad, hãy nghĩ ngay đến Crimson Editor. Tiện ích xử lý văn bản dành cho lập trình viên này có khả năng đánh dấu cú pháp cho các ngôn ngữ HTML, C/C++, Perl và Java. EditPad Lite (find.pcworld.com/56633): Tiện ích này cho phép xử lý cùng lúc văn bản, mở tập tin với kích thước bất kỳ và cung cấp tính năng undo/redo không hạn chế số lần - hay nói cách khác, EditPad cung cấp mọi thứ mà Notepad không có.